کسب و کار کوچک و انواع آن؛ از کجا شروع کنیم؟

در دنیای امروز کسب‌و‌کارها انواع مختلفی دارند و هدف همه آن‌ها ارائه خدمات و کسب درآمد است. با توجه به مشکلات کمبود کار مناسب و افزایش نرخ بیکاری، در حال حاضر بسیاری از افراد ترجیح می‌‌دهند که کسب‌و‌کار خود را داشته باشند. بسیاری از آن‌ها هم به تقلید از کسب‌و‌کارهای دیگر می‌پردازند که در اکثر مواقع سرنوشتی غیر از شکست ندارند. در کشور‌های غربی به کسب‌و‌کار و کارآفرینی اهمیت زیادی داده می‌‌شود اما در کشور‌های جهان سومی معمولاً کسب‌و‌کارهای زیادی با مشکل مواجه می‌‌شوند. دلایل آن بسیار متعدد است و نمی ‌توان شکست تمام کسب‌و‌کار‌ها را به یک دلیل دانست. در این مقاله قصد داریم به بررسی کسب‌و‌کار کوچک و انواع آن بپردازیم تا اگر قصد راه‌اندازی کسب‌و‌کاری را دارید، بدانید که از کجا باید شروع کنید.

کسب‌و‌کار کوچک چیست؟

یکی از مهم‌ترین و اولین سوالاتی که برای افرادی که به دنبال کارآفرینی و راه‌اندازی کسب‌و‌کار کوچک هستند پیش می‌‌آید، این است که کسب‌و‌کار چیست و با چه معیاری سنجیده می‎شود! برای شناسایی کسب‎و‎کار‎های کوچک معیار‎های مختلفی وجود دارد اما هر کسب‌و‌کاری که به تازگی شروع به کار می‌‌کند، به عنوان یک کسب‌و‌کار کوچک شناخته می‌شود. کسب‌و‌کارهای کوچک معمولاً خدمات یا محصولات محدودی دارند و تنها به فروش همین موارد می‌‌پردازند. بنابراین یکی از معیارهای کوچک یا بزرگ بودن یک کسب و کار، تنوع محصولات آن است. البته کم بودن تنوع محصولات به معنی کم بودن درآمد آن کسب و کار نیست؛ بلکه ممکن است یک کسب‌و‌کار کوچک با همان تعداد محدود محصولات درآمد چند ده میلیونی داشته باشد.

یکی از مهم‌ترین معیار‌های شناسایی کسب و کارهای کوچک، تعداد کارمندان آن است. کسب‌و‌کارهای کوچک معمولاً بین 10 تا 50 کارمند دارند که میانگین درآمد سالانه آن‌‌ها بین 100 هزار تا 3 میلیون دلار است. البته این مورد با توجه به ارز هر کشور متفاوت است و ممکن است در کشوری مثل ایران، میزان درآمد سالانه یک شرکت بسیار کمتر از 3 میلیون دلار باشد اما به عنوان یک کسب‌و‌کار بزرگ شناخته شود. به همین دلیل است که معمولاً برای کسب‌و‌کارهای بین‌المللی میزان فروش و برای کسب‌و‌کارهای داخلی تعداد کارمندان آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای آن که بهتر متوجه این مسئله شوید، لازم است تا با ویژگی‌های کسب‌و‌کار‌های دیگر هم آشنا شوید. این ویژگی ‌ها برای کسب‌و‌کار‌های مختلف عبارتند از:

• کسب‌و‌کار‌های نوپا: کمتر از 10 کارمند / فروش کمتر از 100 هزار دلار
• کسب‌و‌کار‌های کوچک: بین 10 تا 50 کارمند / فروش بین 100 هزار تا 3 میلیون دلار
• کسب‌وکار‌های متوسط: بین 50 تا 300 کارمند / فروش بین 3 تا 15 میلیون دلار
• کسب‌و‌کار‌های بزرگ: بیش از 300 کارمند / فروش بیش از 15 میلیون دلار

با توجه به این ویژگی‌‌ها می‌‌توانید مشخص کنید که کسب‌و‌کار شما جزء کدام دسته از کسب‌و‌کار‌ها است! جالب است بدانید در ایران، بسیاری از کسب‌و‌کار‌ها در دسته نوپا و کوچک قرار می ‌گیرند و تعداد بسیار کمی از کسب‌و‌کار‌ها در دسته کسب‌و‌کار‌های متوسط یا بزرگ هستند.

معیار سنجش کوچک بودن کسب‌و‌کار‌ها چیست؟

با توجه به موارد قبلی، تقریباً با معیار سنجش کوچک بودن یک کسب‌و‌کار آشنا شدیم اما اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تر این موضوع را بررسی کنیم، می‌‌توانیم بگوییم 4 معیار مهم برای سنجش میزان کوچک یا بزرگ بودن یک کسب‌و‌کار وجود دارد:

1.تعداد کارمندان

اولین و مهم‌ترین معیار برای سنجش کوچک یا بزرگ بودن یک کسب‌و‌کار، تعداد کارمندان آن است. هر چقدر تعداد کارمندان یک کسب‌و‌کار بیشتر باشد، قطعاً میزان خدمات، درآمد و مشتریان آن هم بیشتر است! به همین دلیل تعداد زیاد کارمندان یک کسب‌و‌کار را می‌‌توان به عنوان معیاری برای بزرگ دانستن آن کسب و کار دانست. البته کم بودن تعداد کارمندان یک کسب و کار نمی‌‌تواند به معنی کوچک بودن آن کسب و کار باشد؛ زیرا ممکن است یک کسب و کار کوچک باشد اما مشتریان و درآمد بسیار زیادی داشته باشد. بنابراین هر چقدر تعداد کارمندان یک کسب و کار بیشتر باشد، می‌توان آن کسب و کار را بزرگ به شمار آورد.

2.میزان درآمد سالیانه

یکی دیگر از مهم‌ترین معیار‌های سنجش کوچک یا بزرگ بودن یک کسب‌و‌کار را می‌توان میزبان درآمد آن کسب‌و‌کار در طی یک سال دانست. در واقع هر چقدر درآمد یک کسب‌و‌کار در طی یک سال بیشتر باشد، آن کسب‌و‌کار بزرگ‌‌تر است. البته نباید کسب‌و‌کار‌های کشور‌های اروپایی و آمریکایی را با کسب‌و‌کار‌های داخلی مقایسه کرد؛ زیرا وضعیت ارز داخل با خارج از کشور کاملاً متفاوت است. بلکه باید یک کسب‌و‌کار را با کسب‌و‌کاری در همان منطقه و با همان واحد ارزی مقایسه کرد تا به درستی متوجه کوچک یا بزرگ بودن آن شویم.

میزان درآمد را می‌توان با تعداد مشتریان یک کسب‌و‌کار در ارتباط دانست اما همیشه درست نیست! زیرا گاهی اوقات مشتریان یک کسب‌و‌کار کمتر از کسب‌و‌کار دیگری است اما درآمد آن بیشتر است. این مورد را می‌توان به خاطر نوع محصول یا خدمات دانست اما در نهایت می‌‌توان میزان درآمد سالیانه یک کسب‌و‌کار را معیاری برای کوچک یا بزرگ دانستن یک کسب‌و‌کار دانست. هر چقدر درآمد کسب‌و‌کاری بیشتر باشد، آن کسب‌و‌کار بزرگ‌‌تر است و قطعاً تعداد کارمندان بیشتری هم در آن کسب‌و‌کار مشغول فعالیت هستند.

3.تعداد مشتریان

یکی دیگر از مهم‌ترین معیار‌هایی که می‌توان آن را گزینه مناسبی برای شناسایی میزان بزرگ بودن یک کسب‌و‌کار دانست، تعداد مشتریان آن است. هر چقدر مشتریان یک کسب‌و‌کار بیش‌تر باشند، آن کسب‌و‌کار بزرگ‌تر است. برای درک بهتر این موضوع می‌توان یک فروشگاه بزرگ را در نظر گرفت! در فروشگاه‌های فیزیکی هر چقدر تعداد مشتریان آن بیشتر باشند، آن فروشگاه بزرگ‌تر است و درآمد بیشتری هم دارد. پس تعداد مشتریان یکی از فاکتور‌های بسیار مهم برای شناسایی میزان بزرگ بودن یک کسب‌و‌کار است.

4.سن کسب‌و‌کار

یکی دیگر از معیار‌هایی که برخی از افراد برای شناسایی میزان بزرگ بودن یک کسب‌و‌کار در نظر می‌‌گیرند، سن کسب‌و‌کار است! در واقع این افراد می‌گویند که هر چقدر یک کسب‌و‌کار سن بیش‌تری داشته باشد، بزرگ‌‌تر است. شاید بتوان این موضوع را این گونه که هر چقدر مدت فعالیت یک کسب‌و‌کار طولانی‌تر بوده باشد بزرگ‌‌تر است، درست‌تر باشد. زیرا بسیاری از کسب‌و‌کار‌ها پس از چندین سال فعالیت از بین رفته‌‌اند و از طرف دیگر، کسب‌و‌کارهای نوپایی وجود دارند مشتریان و درآمد بسیار زیادی دارند. بنابراین اگر این معیار را برای کوچک یا بزرگ بودن یک کسب‌و‌کار در نظر می‌گیرید، حتماً باید فاکتور‌های دیگر را هم در کنار آن بررسی کنید.

انواع کسب‌و‌کارهای کوچک

اکنون که متوجه شدیم کسب‌و‌کارهای کوچک به چه کسب‌و‌کار‌هایی گفته می‌‌شود، زمان آن رسیده است که با انواع کسب‌و‌کار‌های کوچک هم آشنا شویم. اگر قصد راه‌اندازی یک کسب و کار کوچک را دارید، این مسئله بسیار مهم است که انواع کسب‌و‌کار‌های کوچک را بشناسیم. کسب‌و‌کار‌های کوچک به چند دسته مهم تقسیم‌‌بندی می‌شوند مهم‌ترین آن‌‌ها عبارتند از:

·کسب‌و‌کار کوچک خانگی

کسب‌و‌کار خانگی به کسب‌و‌کار‌هایی گفته می‌‌شود که در خانه مدیریت می‌شوند! این کسب‌و‌کار‌ها معمولاً محصولات کوچکی برای فروش دارند که یا در خانه تهیه می‌‌شوند یا به صورت عمده از افراد دیگر خریداری می‌‌شود و در خانه به فروش می‌رسد. این نوع کسب‌و‌کار نیاز به مجوز یا محلی برای فروش محصولات ندارد و در همان خانه هم می‌‌توان این کار را انجام داد. افرادی که صاحب کسب‌و‌کار خانگی هستند، معمولاً از طریق شبکه‌های اجتماعی محصولات خود را به دیگران معرفی می‌‌کنند. اگر در اینستاگرام فعالیت می‌کند، حتماً تعدادی از این کسب‌و‌کار را دیده‌‌اید! چنین کسب‌و‌کار‌هایی سفارش می‌‌گیرند و به صورت پستی محصول را برای مشتری ارسال می‌کنند. درآمد این کسب‌و‌کارها معمولاً در حد متوسط است و گاهی اوقات آن را گسترش می‌دهند.

·کسب‌و‌کار کوچک محلی

کسب‌و‌کار‌های محلی یکی دیگر از انواع رایج کسب‌و‌کار‌ها است که در یک محله یا منطقه خاص فعالیت می‌کنند. بوتیک‌ها، سوپر مارکت‌ها و... که تنها مشتریان یک محل را پشتیبانی می‌کنند، می‌توان از این نوع کسب‌و‌کار‌ها دانست. چنین کسب‌و‌کار‌هایی هم جزء کسب‌و‌کار‌های کوچک به شمار می‌‌روند اما معمولاً تعداد کارمندان آن زیاد نیستند.

·کسب‌و‌کار کوچک اینترنتی

یکی از مهم‌ترین انواع کسب‌و‌کار‌ها که طرفداران و مشتریان زیادی هم دارد، کسب‌و‌کار‌های اینترنتی هستند. کسب‌و‌کار‌های اینترنتی محصولات یا خدمات خود را در بستر اینترنتی و معمولاً از طریق سایت و فروشگاه اینترنتی ارائه می‌‌کنند. کسب‌و‌کار‌های اینترنتی کوچک که معمولاً درآمد خیلی بالایی ندارند را جزء کسب‌و‌کار های کوچک به حساب می‌‌آورند اما مسئله بسیار مهم این است که کسب‌و‌کار‌های اینترنتی بزرگ چطور؟ معمولاً کسب و کار های اینترنتی بزرگ درآمد‌های بالایی دارند و نمی‌‌توان جزء کسب‌و‌کار‌های کوچک به حساب آورد. در واقع کسب‌و‌کارهای اینترنتی کارمندان زیادی ندارند اما گاهی اوقات می‌توان آن‌ها را جزء کسب و کار های بزرگ به حساب آورد. به همین دلیل است که تعداد کارمندان معیار مناسبی برای سنجش میزان کوچک یا بزرگ بودن یک کسب و کار نیست و بهتر است این نوع از کسب و کارها را از طریق مشتریان و درآمد آن‌ها تقسیم‌ بندی کنیم.

چگونه یک کسب‌و‌کار کوچک را شروع کنیم؟

کسب‌و‌کار‌های کوچک بر خلاف نامشان، بخش بزرگی از اقتصاد هر کشوری را تشکیل می‌دهند. با توجه به شرایط فعلی، بسیاری از کاربران می‌خواهند یک کسب‌و‌کار کوچک را برای خودشان داشته باشند اما نمی‌دانند از کجا شروع کنند. پیش از آن که بخواهید یک کسب‌و‌کار کوچک را شروع کنید، ابتدا باید 3 گام مهم را در نظر بگیرید:

گام اول) ارزیابی اولیه

پیش از آن که بخواهید کسب‌و‌کاری را شروع کنید، ابتدا باید خودتان را بشناسید! هر فردی ویژگی‌هایی دارد که آن ویژگی‌ها بد یا خوب نیست، اما مختص به همان شخص است. مثلاً برخی از افراد رهبر خوبی هستند و به راحتی می‌توانند با تیم خود یکی کسب‌و‌کار قوی را راه‌‌اندازی کنند! از طرف دیگر، برخی افراد اصلاً رهبر خوبی نیستند و نمی‌توانند ارتباط خوبی با تیم خود برقرار کنند. بنابراین ابتدا باید ببینید که شخصیت شما برای شروع یک کسب‌و‌کار مناسب است یا خیر! اگر پاسخ منفی است، بهتر است ویژگی‌های خود را بهبود ببخشید یا از شروع یک کسب‌و‎کار دست بکشید. البته این مورد را هم در نظر بگیرید که برخی افراد برای یک حوزه خاص مدیر خوبی هستند اما در حوزه دیگر موفق نیستند! بنابراین باید حوزه موردنظر خود را متناسب با علاقه، شخصیت‌ و ویژگی‌های خود انتخاب کنید.

گام دوم) برنامه‌ریزی برای کسب‌و‌کار

اگر در مرحله قبل با خودتان کنار آمدید که می ‌توانید صاحب یک کسب‌و‌کار کوچک شوید، برای آن برنامه‌ریزی کنید. از همین ابتدا حوزه فعالیتی خود را کاملاً مشخص کنید و توجه داشته باشید که باید به آن حوزه علاقه‌‌مند باشید. در دنیای کار‌آفرینی و راه‌اندازی یک کسب‌و‌کار مشکلات و سختی‌های زیادی وجود دارد؛ بنابراین باید آن ‌قدر به آن حوزه علاقه داشته باشید که با مشکل مواجه نشوید.

اگر تیم دارید، باید از همین ابتدا وظیفه هر کسی را مشخص کنید تا به راحتی بتوانید در آینده کسب‌و‌کارتان را مدیریت کنید. خدمات کلی خود را هم مشخص کنید؛ توجه داشته باشید که ممکن است در آینده خدمات دیگری هم به کسب و کارتان اضافه شود اما باید حوزه‌های کلی را مشخص کنید تا بعداً راحت‌تر بتوانید آن را پیاده ‌سازی کنید.

گام سوم) تامین منابع مالی

یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای راه‌اندازی کسب‌و‌کار تامین منابع مالی است. برای راه‌‌اندازی یک کسب‌وکار باید موارد اولیه را تهیه کنید که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به حقوق کارمندان و زیر ساخت‌های لازم اشاره کرد. مثلاً اگر قرار است یک صفحه اینستاگرام برای فروش پوشاک داشته باشید، باید هزینه تهیه محصولات عمده و تبلیغات را کنار بگذارید. بنابراین از همین ابتدا مشخص کنید که منابع مالی شما قرار است از کجا تامین شود تا با مشکل مواجه نشوید.

در کسب‌و‌کار کوچک چه چیز‌هایی اهمیت دارد؟

برای راه‌‌اندازی کسب‌و‌کار کوچک هم مانند هر چیز دیگری مواردی هستند که اهمیت زیادی دارند. در واقع مواردی که موفقیت یا شکست کسب‌و‌کار کوچک شما را رقم می‌زنند. در این بخش به بررسی 5 مسئله بسیار مهم می‌پردازیم:

5.مدیریت بودجه هزینه‌‌ها

هر کسب‌و‌کاری در ابتدای راه به هزینه‌هایی نیاز دارد که البته برخی از آن‌ها ضروری نیستند. باید توجه داشته باشید که بودجه شما محدود است و نباید برای موارد غیرضروری بودجه خود را هدر بدهید. منابع ورودی بودجه خود را مشخص کنید و برای آن برنامه‌ریزی کنید! در ابتدای راه اصلاً به هزینه‌های غیرضروری فکر نکنید و سعی کنید بودجه خود را برای افزایش کیفیت خدمات خود صرف کنید. تبلیغات یکی از بخش‌های جدا نشدنی از هر کسب‌و‌کاری است و اگر بودجه شما محدود است، باید کمپین‌های بسیار بهینه تنظیم کنید.

گاهی اوقات کمپین‌های تبلیغاتی نادرست چیزی غیر از هدر رفتن بودجه ندارد! دلیل این مسئله این است که برای تنظیم کمپین‌ها تخصص کافی نداشته‌اید. شما باید بدانید که بهترین محل برای تبلیغات کجا است و به درستی تبلیغ بدهید. به دلیل محدود بودن بودجه پیشنهاد می‌‌کنیم از یک متخصص استفاده کنید تا هزینه‌های خود را هدر ندهید. شاید در ظاهر استفاده از یک متخصص و پرداخت مبلغی به او هزینه اضافی باشد اما در واقع برعکس است. متخصصی که تجربه بسیار خوبی در تنظیم کمپین‌های تبلیغاتی دارد، نرخ بازگشت چند برابر بودجه تبلیغات برای شما ایجاد می‌‌کند که بسیار ارزشمند است.

1.استفاده از تیم و افراد کار‌آمد

تیمی که در حال مدیریت یک کسب‌و‌کار است، مهم‌ترین عاملی است که موفقیت یا شکست یک کسب‌و‌کار را تعیین می‌کند. اگر تیم شما با هم‌ هماهنگ هستند، کسب و کارتان رشد می‌کند اما اگر در تیم شما رهبر قوی وجود ندارد و نمی‌تواند اعضای تیم را هماهنگ کند، احتمال شکست کسب‌و‌کار بیشتر از موفقیت آن است. کسب‌و‌کار شما مهم‌ترین مسئله‌ای است که تیم را کنار یک ‌دیگر نگه می‌دارد؛ بنابراین در انتخاب اعضای تیم تعارف نداشته باشید و اگر در یک تیم فردی با تیم نا‌هماهنگ است، جایگزینی برای او یا راه‌ حلی برای رفع مشکل پیدا کنید.

2.گزارش‌گیری‌های مختلف

مدیریت یک کسب‌و‌کار برای آن است که نتیجه خوبی از آن بگیرید! اما چگونه می‌‌توان متوجه شد که یک کسب‌و‌کار موفق عمل کرده است یا خیر؟ قطعاً گزارش‌‌ها هستند که به شما کمک می‌کنند. با گزارش‌گیری در بازه‌های زمانی مختلف می‌توانید متوجه شوید در چه بخش‌هایی قوی و در چه بخش‌هایی ضعیف عمل کرده‌اید. مثلاً اگر یک کسب‌و‌کار اینترنتی دارید، میزان فروش محصولات یا خدمات یک راه بسیار عالی برای گزارش‌گیری است. می‌توانید میزان فروش خود را در بازه‌های زمانی مختلف بسنجید. اگر برای کسب‌و‌کار خود تبلیغات اینترنتی تهیه کرده‌اید، کافی است آن را آنالیز کنید. تعداد کلیک، میزان ورود کاربر به فروشگاه اینترنتی، میزان فروش و... از مهم‌ترین مواردی هستند که با استفاده از آن می‌توانید فعالیت خود را آنالیز کنید. بنابراین گزارش‌گیری را فراموش نکنید! حتی اگر لازم است و زمان کافی برای آن را ندارید، می‌توانید یک نفر را برای گزارش‌گیری و آنالیز فعالیت‌های خود استفاده کنید.

البته در حال حاضر ابزار‌های مخلتفی به شما کمک می‌کنند! مثلاً اگر یک فروشگاه اینترنتی دارید، با استفاده از ابزار گوگل آنالیتیکس سایت مربوط به آن را آنالیز کنید و به راحتی نقاط قوت و ضعف سایت خود را پیدا کنید. هر از گاهی هم از کاربران نظرسنجی کنید که چه بخش‌های از فعالیت شما را دوست دارند و چه بخش های مورد پسند آن‌ها نیست.

3.قیمت‌گذاری صحیح روی خدمات یا محصولات

اگر محصول یا خدماتی برای ارائه دارید، قیمت‌ گذاری بسیار مهم است. در کسب‌و‌کارهای کوچک که معمولاً مشتریان زیادی ندارند، قیمت‌ها باید کاملاً رقابتی باشند. البته منظور ما از رقابتی این نیست که قیمت‌گذاری به صورت کم انجام شود، بلکه باید به صورت درست انجام شود. شما باید به گونه‌ای قیمت بدهید که علاوه بر سود خود، در میان رقیبان هم متمایز و برتر باشید. اگر نتوانید به درستی قیمت‌ گذاری کنید، ممکن است مشتریان خود را از دست بدهید و از طرفی، مشتریان جدیدی هم پیدا نکنید. از طرفی، اگر قیمت ‌گذاری شما درست باشد به راحتی می‌‌توانید تعداد زیادی از مشتریان را جذب کنید و در نهایت کسب و کار کوچک خود را توسعه دهید.

4.بررسی رقیبان

هر کسب‌و‌کاری رقیبان خود را دارد که برخی از آن‌ها کوچک و برخی بزرگ هستند. در ابتدای کار باید به دنبال برتری نسبت به رقیبان کوچک باشید! به عنوان مثال اگر یک فروشگاه اینترنتی فروش لوازم جانبی موبایل راه‌‌اندازی کرده ‌اید، نباید از همین ابتدا به فکر رقابت با فروشگاهی مثل دیجی‌کالا باشید. بنابراین سعی کنید رقیبان خود را آنالیز کنید تا رقیبان کوچک و بزرگ خود را بشناسید و در نهایت، با آن‌‌ها به درستی رقابت کنید.

نتیجه‌گیری

راه‌‌اندازی کسب‌و‌کار کوچک در حال حاضر مورد علاقه افراد زیادی است! اگر شما هم به دنبال راه‌اندازی کسب‌و‌کار کوچکی هستید، ابتدا باید آن را بشناسید و متناسب با آن به فکر راه‌‌اندازی باشید. در این مقاله به بررسی کامل کسب‌وکار کوچک و نحوه راه‌‌اندازی آن پرداختیم.