رابط برنامه ‌نویسی کاربردی یا API چیست؟

رابط برنامه‌نویسی کاربردی یا API عبارتی است که در حوزه توسعه نرم­‌افزار کاربرد زیادی دارد، به­ طوری که طبق آمارها در سال 2020 حدود 83% از کاربران ادغام API را برای کسب­ و کار خود حیاتی می­‌دانستند. APIها مجموعه‌ه­ایی از پروتکل‌­ها هستند که برای ایجاد و یکپارچه­‌سازی نرم­‌افزاها استفاده می‌­شوند. در این مقاله از وب­‌سایت فروشگاه ساز آنلاین شاپفا قصد داریم به طور کامل شما را با رابط برنامه ‌نویسی کاربردی (API)، انواع آن، مولفه­‌های لازم برای عملکرد API و همچنین اقداماتی که برای بهبود عملکرد آن لازم است آشنا کنیم، در ادامه با ما همراه باشید.

رابط برنامه نویسی کاربردی یا API چیست؟

API که مخفف عبارت Application Programming Interface است به معنای واسط برنامه‌نویسی کاربردی می‌­باشد. این واسط مجموعه‌ه­ایی از توابع است که امکان ارتباط نرم­‌افزارها، اپلیکیشن­‌ها یا سیستم‌­های مختلف را فراهم می­‌کند و شبیه یک پیام­‌رسان عمل می­‌کند. این توابع که در واقع مجموعه‌ه­ایی از کدها هستند، امکان دسترسی برنامه­‌ها به دیتاها و تعامل با اجزای نرم­‌افزار خارجی را می‌­دهند. به­‌عبارتی می‌­توان رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار را مانند UI در زمینه طراحی و رابط کاربری سایت دانست ولی با این تفاوت که در API یک سیستم کامپیوتری به جای انسان با آن تعامل دارد.

API وظیفه ارسال و دریافت درخواست‌­ها بین نرم‌­افزارها را برعهده دارد و زمانی که یک نرم­‌افزار به دیتاهای نرم­‌افزار دیگری نیاز داشته باشد API وارد عمل شده و به عنوان یک رابط، ارتباط بین آن­‌ها را فراهم می­‌کند.

مزایای استفاده از API

استفاده از API به خصوص زمانی ­که محصول یا نرم­‌افزار جدیدی طراحی کرده باشید، انعطاف­‌پذیری شما را بیشتر می­‌کند و در نتیجه موجب صرفه­‌جویی در هزینه و زمان می‌شود و در نهایت توسعه برنامه را برای شما آسان می­‌کند. به عنوان مثال زمانی­ که شما یک سایت فروشگاهی آنلاین دارید اگر در اتصال به درگاه­ پرداخت، API وجود نداشته باشد، فروشگاه رونق خود را از دست خواهد داد.

API به توسعه‌­دهنده و برنامه­‌نویس این امکان را می­‌دهد که برای ارسال یا دریافت اطلاعات، درخواست یا تماس خاصی برقرار کند و این ارتباط با استفاده از زبان برنامه‌نویسی JSON (JavaScript Object Notation) انجام می­‌شود. این زبان برنامه‌نویسی برای نمایش دیتاها در سرور استفاده می‌­شود و درک آن برای برنامه‌­ها و هم‌چنین خواندن آن برای انسان آسان است.

امروزه APIهای مدرن نسبت به گذشته از ویژگی­‌هایی استفاده می­‌کنند که آن‌­ها را ارزشمندتر کرده، مطابق با استانداردهایی از جمله HTTP و REST شده‌­اند و در واقع با توسعه‌­دهندگان سازگار شده­‌اند. این سازگاری موجب استفاده راحت­‌تر و هم‌چنین قابل فهم‌­تر شدن آن‌­ها شده است. از نمونه­‌های پرکاربرد API می­توان به API گوگل مپ (Google Maps) و API Weather اشاره کرد.

انواع API براساس سطح دسترسی

براساس نوع دسترسی (permission) و با توجه به سیاست­‌های انتشار، APIها را به سه دسته تقسیم می­‌کنند که عبارت‌اند از : اختصاصی، شراکتی و عمومی.

رابط کاربردی برنامه نویسی اختصاصی یا خصوصی

استراتژی API خصوصی به این صورت است که به شرکت یا سازمان اجازه می‌­دهد تا استفاده از آن را کاملا کنترل کند. این نوع APIها برای بهبود خدمات در سازمان طراحی می‌شوند و از آن­‌ها برای یکپارچه­‌سازی سیستم­‌ها و برنامه‌­های فناوری شرکت استفاده می­‌شود. ممکن است برنامه­‌ها به­ طور عمومی در دسترس باشند اما رابط صرفا برای افرادی که با ناشر API کار می­‌کنند، در دسترس خواهد بود. این نکته را باید در نظر گرفت که به­ طور کلی طراحی API از پایه، کار دشواری است که مراحل پیچیده و تخصصی­‌ای دارد.

رابط کاربردی برنامه نویسی شراکتی

APIهای شراکتی فقط با شرکایی که توافق­نامه‌­ای با ناشر امضا کرده باشند، به اشتراک گذاشته خواهند شد. شرکت یا سازمانی که امکان دسترسی دیتاها را به شرکایش می‌دهد، می‌­تواند بر نحوه استفاده از دارایی­‌های دیجیتالی که در معرض دید هستند نظارت داشته باشد و هم‌چنین از جریان­‌های درآمدی اضافی سود ببرد. در واقع کاربرد این نوع رابط‌­ها در ادغام کردن یک برنامه با نرم­‌افزار بین دو شریک است و برای کسب­ و کارهای B2B و B2C استفاده می‌­شوند و معمولا پولی هستند.

رابط کاربردی برنامه‌نویسی عمومی

APIهای عمومی دو گونه هستند: رایگان و تجاری. در نوع رایگان یا Open همه ویژگی­‌های API عمومی هستند، مستندات آن­‌ها آزادانه در دسترس‌­اند و برای استفاده از آن­‌ها شرایط و قوانین محدودکننده­ای وجود ندارد. در واقع بدون پرداخت هزینه­‌های مجوز و هم‌چنین بدون نیاز به تایید تامین­ کننده می­‌توان از آن­‌ها استفاده کرد. در واقع APIهای Open برای کسب­ و کارهای B2C بدون هیچ محدودیتی کاربرد دارند. اما در خصوص استفاده از API عمومی تجاری باید هزینه­‌های اشتراک پرداخت شود و یا به­ صورت اجاره‌­ای از آن استفاده کرد.

زمانی ­که API خود را به­ صورت عمومی یا شراکتی قرار می­‌دهید، امکان گسترش کانال­‌های درآمدی موجود و یا ایجاد کانال­‌های جدید را خواهید داشت. هم‌چنین دسترسی به نام تجاری یا برند شما نیز بیشتر خواهد شد. شرکت­‌های بزرگی همچون آمازون، گوگل و eBay از APIهای خود کسب درآمد می­‌کنند.

انواع APIها براساس نوع استفاده

رابط برنامه‌نویسی کاربردی را برحسب نوع استفاده از آن نیز می‌­توان به 4 دسته تقسیم کرد که عبارت‌اند از : API پایگاه داده، API سیستم عامل، API وب و API راه دور. در ادامه هرکدام از این­ موارد و کارکرد آن­‌ها را توضیح می‌­دهیم:

API پایگاه داده یا دیتابیس

توسعه ­دهندگان وب برای دسترسی به داده­‌ها با نوشتن کوئری­‌ها به کار با پایگاه داده نیاز دارند. رابط کاربردی برنامه‌نویسی پایگاه داده (Database) امکان ارتباط بین سیستم مدیریت پایگاه داده و برنامه کاربردی را فراهم می­‌کند.

API سیستم عامل

هر سیستم عاملی مجموعه‌­ای از APIهای مخصوص به خود را دارد، به عنوان مثال API ویندوز یا API لینوکس. در واقع رابط کاربردی برنامه نویسی OS چگونگی استفاده اپلیکیشن­‌ها از سرویس‌­های سیستم­ عامل­‌ها را تعریف می­‌کنند.

API وب

این نوع واسط­‌ها رایج­‌ترین APIها هستند و توسعه­ دهندگان وب از آن­‌ها برای گسترش عملکرد برنامه­‌ها یا وب­سایت‌­ها استفاده می­‌کنند. API وب درخواست را از اپلیکیشن وب دریافت می­‌کند و پاسخ آن را با استفاده از پروتکل از سرورهای HTTP ارائه می­‌دهد. به عنوان مثال API گوگل مپ از نوع وب است که امکان ثبت مکان در گوگل مپ ، در واقع اضافه کردن نقشه با موقعیت مکانی را فراهم می­‌کند.

API راه دور

رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار راه دور یا Remote برای اپلیکیشن­‌هایی که روی سیستم‌­های مختلف در حال اجرا هستند، استانداردهای تعامل را تعریف می­‌کند. این نوع APIها اکثرا براساس استانداردهای وب نوشته می­‌شوند، زیرا برنامه‌­های کاربردی از راه دور از طریق یک شبکه ارتباطی مانند اینترنت به یکدیگر متصل می­‌شوند. Database Connectivity API و Java Remote Method Invocation API را می­توان به عنوان دو نمونه پرکاربرد از این نوع APIها نام برد.

اسناد رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار

امروزه برای دسترسی و هماهنگ­ سازی راحت­‌تر، اکثر سرویس‌­ها و شرکت­‌ها به سمت استفاده از API رفته­‌اند و در واقع بدون استفاده از آن چرخه عملکرد بسیاری از سرویس­‌ها مختل می­‌شود. بنابراین برای استفاده بهینه و بهتر از آن، داکیومنت API باید به خوبی نوشته شده باشد. زیرا توسعه­ دهندگان برای بهره­‌مندی از همه فرصت­‌ها و امکاناتی که API در اختیارشان قرار می‌­دهد، باید بدانند چگونه با آن کار کنند. این اسناد هم می­‌توانند به­ صورت تعاملی باشند و هم استاتیک. در نوع تعاملی امکان تست API و نمایش نتایج بازگشتی وجود دارد.

داکیومنت رابط کاربردی برنامه‌نویسی یک راهنمای مرجع در مورد آن است که باید شامل همه توابع، آرگومان­‌ها و کلاس‌­ها باشد، هم‌چنین در این اسناد باید مواردی از جمله آموزش­‌ها، اطلاعات احراز هویت، نمونه کد برای زبان‌­های برنامه‌نویسی از جمله پایتون، جاوا اسکریپت، پی­اچ­پی، راهنمای شروع سریع و توضیحات برای ریکوئست­‌های API Call باشد.

امنیت رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار

همان­ طور که اشاره کردیم APIها قراردادهای استانداردی هستند که نحوه برقراری ارتباط توسعه­ دهندگان با سرویس‌­ها را مشخص می‌­کنند، بنابراین اگر مراحل طراحی و یا استفاده از API با دقت کافی انجام شود، از لحاظ امنیتی خطری نخواهد داشت. به­ عبارتی علاوه ­بر ارائه سرویس، به یک لایه امنیتی نیز نیاز است. اما از آن جایی که برخی از APIها به برخی امکانات سرویس­‌ها دسترسی می­‌دهند، اگر به­ صورت اصولی پیاده‌­سازی نشوند ممکن است خسارت­‌هایی را در پی داشته باشند. برای پیشگیری از این مشکل بهتر است API روی سروری جداگانه و متفاوت از پایگاه داده‌ه­ای که به آن وصل است، راه‌­اندازی شود. هم‌چنین بهتر است با راه­کارهای حفاظتی در مقابل حملات سایبری خطرناک DDoS (Distributed Denial of Service) آشنا باشید و حتما آن­‌ها را نیز رعایت کنید.

چرا باید از API استفاده کنیم؟

همان­طور که در طول متن توضیح دادیم API با نرم­‌افزار متفاوت است، درواقع API­ها برای استفاده نرم­‌افزارها و نرم‌­افزارها برای استفاده انسان­‌ها هستند. توسعه ­دهندگان برای استفاده بهتر از APIها باید انتخاب آن­‌ها متناسب با نیازهای تجاری شرکت و هم‌چنین درک چگونگی استفاده موثر از آن­ها را به­ خوبی در نظر داشته باشند. سایت­‌ها و اپلیکیشن­‌های زیادی یک یا چند API را در اختیار توسعه­ دهندگان قرار می­‌دهند تا از سرویس‌­­های آن­‌ها در برنامه­‌های خود استفاده کنند، به عنوان مثال اینستاگرام یک API در اختیار برنامه‌­نویسان قرار می­‌دهد تا با استفاده از آن بتوانند به فالوئرهای یک اکانت دسترسی داشته باشند و اپلیکیشن‌هایی مانند آنفالویاب بسازند.

ساخت سایت فروشگاهی با کم‌ترین هزینه با شاپفا

چنان چه قصد راه‌­اندازی یک وب­سایت فروشگاهی با کمترین هزینه و در کمترین زمان ممکن را دارید که هم تجربه کاربری عالی داشته باشد و هم اصول و قواعد سئو در آن رعایت شده باشد، می­‌توانید از طریق شماره تلفن 02167954 در ساعات اداری با فروشگاه ساز شاپفا در ارتباط باشید. کارشناسان ما پاسخگوی سوالات شما خواهند بود. پیشنهاد می­‌کنیم حتما چند نمونه فروشگاه اینترنتی ساخته شده توسط شاپفا را نیز مشاهده کنید.