کاملترین راهنمای نوشتن محتوای FAQ برای نمایش در نتایج هوش مصنوعی| مرحله به مرحله
مردم دیگر مثل قبل جستجو نمیکنند. بهجای تایپکردن کلمههای کوتاه در گوگل، مستقیما به سراغ ابزارهای هوشمصنوعی میروند و سوالهای طولانی خود را از آنها میپرسند. از آن طرف، نتایج جستجو هم مثل قبل فقط لیستی از لینکهای آبی نیستند؛ خیلی وقتها یک خلاصه از جواب هوشمصنوعی هم در بالای صفحه دیده میشود. تمام این تغییرات خیلی سریع اتفاق افتادند؛ اما خیلی زود هم برای همه عادی شدهاند و یک زنگ هشدار برای کسبوکارها.
اگر به روال قبل، فقط محتواهای خود را برای گوگل بهینهسازی میکنید، احتمالا هوشمصنوعی نمیتواند آن را پیدا کند. اگر هم هوش مصنوعی نتواند محتوای شما را "ببیند"، خیلی از کاربران هم آن را نخواهند دید. پس باید بعد از این محتواهایی بنویسید که علاوه بر گوگل، دل هوش مصنوعی را هم به دست آورند؛ اما چطور؟ کافی است محتواهای خود را با ساختار سوالات متداول بنویسید؛ ابزارهای هوش مصنوعی عاشق محتوای FAQ هستند.
در این مقاله اول توضیح میدهیم که سوالات متداول چرا برای هوش مصنوعی مهم هستند و چه مزایایی برای سایت شما دارند. سپس مراحل نوشتن یک محتوای FAQ قوی را هم مرور میکنیم.
چرا باید به فکر دیدهشدن در نتایج هوش مصنوعی باشید؟
این روزها از هر کسی که بپرسید؛ از دانشآموز دبستانی گرفته تا یک میانسال؛ همه حداقل یکبار هم که شده است به سراغ ابزارهای هوش مصنوعی رفتهاند. به خصوص chat GPT را همه میشناسند. از آن طرف، حتی وقتی در گوگل سوالی را جستجو میکنند، خیلی وقتها نتایچ هوش مصنوعی (AI Overview) را هم در صدر نتایج میبینند. این حضور پررنگ AI یک هشدار برای همه کسبوکارهاست. شما هم اگر برای راهاندازی فروشگاه اینترنتی خود اقدام کردهاید یا یک سایت دارید؛ باید به فکر دیدهشدن در هوش مصنوعی باشد؛ چون:

- هوشمصنوعی در پشت صحنه نتایج جستجو نقش فعالی دارد
وقتی در گوگل یا ابزارهایی مثل ChatGPT جستجو میکنید، دیگر فقط با فهرستی از لینکها روبهرو نمیشوید. هوش مصنوعی حالا پاسخها را از میان سایتهای مختلف جمع میکند و خلاصهای از بهترین جوابها را به شما نشان میدهد. در چنین شرایطی، اگر محتوای سایت خود را برای هوش مصنوعی آماده نکرده باشید، در این خلاصهها یا همان AI Overview دیده نمیشوید.
- هوش مصنوعی به بسیاری از جستجوها پاسخ میدهد
بخش AI Overview باعث شده است که بعضی از کاربران دیگر وارد سایتها نشوند؛ چون پاسخ خود را همان بالا، در خلاصهی هوش مصنوعی پیدا میکنند. طبق آمار، حدود ۴ تا ۵ درصد از جستجوی کاربران کل دنیا با پاسخهای هوش مصنوعی همراه است. در بعضی کشورها مثل آمریکا، پاسخ هوش مصنوعی به ۱۰ درصد از سرچها نمایش داده میشود. این یعنی بعد از این رقابت دیگر فقط برای رتبهی یک گوگل نیست، بلکه برای حضور در خلاصههای هوش مصنوعی هم هست.
- رفتار کاربران برای جستجو تغییر کرده است
قبلا بیشتر افراد چند کلمهی ساده در گوگل مینوشتند، مثل «قیمت سئو» یا «بهترین لپتاپ ۲۰۲۴»؛ اما حالا کاربران سوالهای خود را کامل میپرسند، مثلا: «هزینهی خدمات سئو برای سایتهای فروشگاهی در سال ۲۰۲۵ چقدر است؟»
به خصوص وقتی که به صورت صوتی سرچ میکنند، سوالات خود را دقیقتر میپرسند. دلیل اصلی این تغییر، رشد هوش مصنوعی است. کاربران میدانند ابزارهای AI، سوالات طولانی به زبان محاورهای را هم کاملا درک میکنند. این هم دلیل دیگری است که باید دیدهشدن در AI Overview را جدی بگیرید.
چرا هوش مصنوعی عاشق محتوای FAQ است؟
اگر میخواهید محتوای شما را هوش مصنوعی پیدا و درک کند، باید منظم و هدفمند تولید شده باشد. یکی از بهترین راهها برای ساختاردادن به محتوا، نوشتن به روش FAQ است. وقتی محتوای خود را با به صورت سوالات متداول تولید میکنید، رضایت هوش مصنوعی را به دست میآورید؛ چون:
- به سوالات خیلی سریع پاسخ میدهید: سیستمهای هوش مصنوعی در بین سوالات متداول دقیقا به چیزی میرسند که بهدنبالش هستند: پاسخهای کوتاه، واضح، دقیق و باکیفیت. از آن طرف، خزیدن و پیداکردن این نوع محتواها هم برای ابزارهای AI آسان است.
- دغدغههای کاربران را هدف قرار میدهید: هنگام نوشتن سوالات متداول شما میتوانید دقیقا به سراغ سوالاتی بروید که مخاطبانتان میپرسند. این یعنی نیازها و دغدغههای آنها را شناسایی میکنید و برای آنها پاسخی آماده خواهید کرد. هوش مصنوعی هم همین هدف را دارد، پاسخدادن به نیازها و دغدغههای واقعی!
محتوای FAQ چه مزایای دیگری برای سایت شما دارد؟
با نوشتن FAQ میتوانید با یک تیر چند نشان بزنید:
- افزایش احتمال حضور در Featured Snippets یا پاسخ ویژه گوگل:
این نوع محتوا نه تنها به شما کمک میکند تا در پاسخهای تولید شده توسط هوش مصنوعی دیده شوید، بلکه شانستان را برای قرارگرفتن در یک Featured Snippets را هم بیشتر میکند. (Featured Snippets همان متنهای کوتاهی هستند که گاهی گوگل در بالای صفحه نتایجش نشان میدهد تا کاربر خیلی سریع به جواب سوال خود برسد؛ بدون این که نیاز باشد لینکی را باز کند.) - افزایش احتمال نمایش در جستجوهای صوتی و موبایلی:
کاربرانی که با موبایل یا به صورت صوتی در گوگل یا هوش مصنوعی جستجو میکنند، تعدادشان روزبهروز بیشتر میشود. این کاربران انتظار پاسخهای فوری و مستقیم را دارند. سوالات متداول شما میتواند همان سوالی باشد که با صدای بلند خوانده یا در بالای صفحه نمایش داده میشود. - افزایش نرخ تبدیل:
وقتی بازدیدکنندگان وارد سایت شما میشوند، بیشتر آنها فقط به دنبال پاسخهای سریع هستند. اگر آنها را مجبور کنید که اسکرول کنند یا پاراگرافهای طولانی را بخوانند، احتمالا از دستشان میدهید. در صورتی که اگر محتوای شما به صورت پرسشی و واضح و خوانا باشد، نه تنها باعث فراریدادن کاربران نمیشوید؛ بلکه رضایتشان را هم به دست میآورید. این جلب رضایت میتواند بهانهای باشد برای تبدیل بازدیدکنندگان به مشتری وفادار! - بهبود رتبه در گوگل:
در نهایت، هرچه بیشتر در نتایج جستجو دیده شوید، نرخ کلیک و ترافیک بالاتری پیدا میکنید و اعتبار سایتتان بیشتر میشود. تمام این موارد به رتبهبندی بهتر سایت شما در نتایج گوگل کمک میکند.

یک مثال مهم برای فهمیدن اهمیت محتوای FAQ
تا این جا هرچه درباره اهمیت سوالات متداول گفتیم، فقط تئوری بود. برای این که به صورت ملموس بفهمید که نوشتن محتوای FAQ چه کمکی به شما میکند، بیایید یک مثال بزنیم:
دو رستوران A و B را در نظر بگیرید که هر دو هم سایت دارند.
رستوران A در صفحه «درباره ما» خود نوشته است که: «سفارشات مجالس پذیرفته میشود.»
رستوران B همین موضوع را در قالب یک سوال و جواب آورده است:
- سوال: آیا این رستوران سفارشات مجالس را میپذیرد؟
- پاسخ: بله، ما آماده پذیرایی از مهمانیها، جشنها و جلسات کاری شما هستیم. منوی غذایی را میتوانید خود شما انتخاب کنید.
حالا اگر کاربری در گوگل جستجو کند: بهترین رستوران برای جلسه کاری؛ احتمال دیدهشدن رستوران دوم بسیار بیشتر است. این مثال ساده نشان میدهد که محتوای ساختارمند و به خصوص پرسشی، چقدر میتواند به دیدهشدن بیشتر کسبوکار شما کمک کند.
راهنمای گامبهگام نوشتن محتوای FAQ برای هوش مصنوعی
حالا که مفصل درباره ارزش محتواهای پرسشی صحبت کردیم، نوبت به اصل مطلب میرسد؛ این که چگونه یک محتوای FAQ بنویسیم که در نتایج هوش مصنوعی نمایش داده شود:

مرحله اول: شناخت نیت کاربر و انتخاب سوالات استراتژیک
در اولین مرحله باید از خود بپرسید که کاربران شما واقعا به دنبال چه چیزی هستند؟ در واقع پشت هر سوالی که مخاطبانشما در گوگل یا هوشمصنوعی سرچ میکنند، یک هدف اصلی یا دغدغه ذهنی مهم وجود دارد که در دنیای سئو اصطلاحا به آن (User Intent) یا (نیت پشت جستجوی کاربر) میگویند. شما باید نیتهایی را پیدا کنید که واقعا ذهن مخاطبان هدفتان را مشغول کردهاند.
این نیتیابی، مهمترین قدم برای تولید محتوایی است که الگوریتمهای هوش مصنوعی، بهدنبال آن هستند. حالا چطور باید این کار را انجام داد؟
باید کلیدواژههای سوالمحور را پیدا کنید:
یعنی به جای تمرکز روی تحقیق کلمات کلیدی کوتاه، عبارات طولانیتر (Long-tail Keywords) و سوالاتی را پیدا کنید که با کلماتی مثل چگونه، چطور، چرا، چیست، آیا شروع میشوند.
برای پیداکردن این عبارات میتوانید از ابزارهایی مثل AnswerThePublic، بخش "People also search" گوگل و البته سرچ کنسول سایت استفاده کنید. همچنین، از تیم پشتیبانی خود، کامنتهای مشتریان در سایت یا شبکههای اجتماعی هم میتوانید کمک بگیرید تا بفهمید که دقیقا کاربران چه سوالاتی میپرسند. در این مرحله یادتان باشد که:
- این سوالات باید حوزههای اصلی موردنظر مخاطبان شما را پوشش دهند، مثل: اطلاعات محصول (ویژگیها)، پشتیبانی (نحوه استفاده، رفع مشکل)، قیمتگذاری (هزینه، مقایسه) و فرآیند خرید (شرایط ارسال، بازگشت کالا).
- هنگام انتخاب سوال یک بار پاسخ آن را هم در ذهنتان مرور کنید. هوش مصنوعی به منابعی استناد میکند که معتبر باشند. سوالاتی را انتخاب کنید که بتوانید با علم، تجربه یا قانونهای رسمی فروشگاهتان به آنها پاسخ دهید. این کار باعث میشود محتوای شما برای هوش مصنوعی به عنوان یک منبع موثق شناخته شود.
بعد از این که لیست سوالات خود را نوشتید، باید آنها را دستهبندی کنید. بعضی از این سوالات بهتر است در صفحه محصول قرار بگیرند؛ بعضی دیگر در صفحه تسویهحساب و بعضی در بلاگپستها. سازماندهی این سوالات براساس موضوع به بازدیدکنندگان و موتورهای جستجو کمک میکند تا خیلی سریع به پاسخ موردنظرشان برسند.
مرحله دوم: نوشتن پاسخهای مختصر، دقیق و منظم
نحوه نوشتن جوابها یکی از معیارهای مهم هوش مصنوعی برای انتخاب محتواهاست. پاسخ شما باید کاملا شفاف، کامل و ارزشمند باشد. اصطلاحات فنی و تخصصی زیادی در آن به کار نبرید. به زبان ساده و لحن صمیمی یا حتی عامیانه بنویسید. هوش مصنوعی محتوایی را ترجیح میدهد که برای انسانها قابل فهم و دلنشین باشد.
نکته مهم بعدی این است که پاسخ خود را با مهمترین و کوتاهترین جمله شروع کنید. این جمله باید به تنهایی بتواند به سوال پاسخ دهد؛ چون در این صورت شانس شما را برای کسبFeatured Snippet یا نمایش در AI Overview به شدت افزایش میدهد.
بعد از این که در جملات اول پاسخ کوتاه و سریعی تحویل کاربر دادید، میتوانید در پاراگراف بعدی، با جزئیات و مثالهای کاربردی توضیحات بیشتر و عمیقتری بنویسید. یادتان باشد که از پاراگرافهای کوتاه، بولتها (*) یا لیستهای شمارهدار (1, 2, 3) استفاده کنید.
مرحله سوم: پیادهسازی دادههای ساختاریافته (FAQ Schema Markup)
اگر تمام مراحل قبلی را به درستی انجام داده باشید؛ اما این بخش را نادیده بگیرید، تمام زحمتهای شما به باد میرود. شما باید در این مرحله FAQ از دادههای ساختاریافته یا نشانهگذاری اسکیما استفاده کنید. دادههای ساختاریافته (Schema Markup) کدهایی هستند که به زبان موتورهای جستجو (از جمله هوش مصنوعی) نوشته میشوند و به آنها میگویند: "ببین، این بخش از محتوای من یک سوال است و این بخش، پاسخ آن."
شما باید از Schema Markup نوع FAQPage استفاده کنید. این اسکیما را میتوانید به کمک افزونههای سئو در پلتفرمهای فروشگاهساز یا از طریق کد JSON-LD پیادهسازی کنید.
مهم است متن سوال و پاسخی که در کد اسکیما وارد میکنید، دقیقا با متن قابل مشاهده توسط کاربر در صفحه شما مطابقت داشته باشد؛ در غیر این صورت، گوگل اسکیما شما را رد خواهد کرد و شانس دیدهشدن را از دست خواهید داد.
به علاوه، یادتان باشد که پس از پیادهسازی، حتما از ابزار Rich Results Test گوگل استفاده کنید تا مطمئن شوید اسکیما شما بدون خطا اجرا شده است. اگر کدتان درست باشد، هوش مصنوعی محتوای شما را یک منبع مرتب، معتبر و آماده استفاده تشخیص میدهد و شانس نمایش شما را به شدت بالا میبرد.

مرحله چهارم: تقویت اعتبار و لینکسازی داخلی در FAQ
هوش مصنوعی هنگام جستجو تنها به محتوای یک صفحه نگاه نمیکند؛ بلکه اعتبار کلی سایت شما را هم در نظر میگیرد. محتوای FAQ باید به عنوان یک قطبنما عمل کرده و به کاربران و رباتها کمک کند تا به راحتی به بقیه اطلاعات مهم سایت شما هم دسترسی پیدا کنند. این کار دو مزیت بزرگ دارد:
- اول، به رباتهای گوگل نشان میدهد که FAQ شما بخشی از یک سایت با شبکه اطلاعاتی قوی است؛ در نتیجه، اعتبار صفحات سایتتان را افزایش میدهد.
- دوم، کاربران را تشویق میکند که برای جزئیات بیشتر به دیگر صفحات سایت شما هم سر بزنند؛ در نتیجه ترافیک هدفمند را در سایتتان جابهجا میکند.
بنابراین، باید در پاسخهای خود یک لینکسازی داخلی استراتژیک انجام دهید. یعنی در هر پاسخ، به صورت طبیعی و مرتبط، به صفحاتی که اطلاعات عمیقتر و کاملتری دارند، لینک بدهید؛ مثلا، در پاسخی که به سوال"مدت زمان ارسال" میدهید، به صفحه کامل "سیاستهای حمل و نقل" لینکسازی کنید.
مرحله پنجم: بهینهسازی برای جستجوی صوتی و LLMs
به نظر میرسد که در آینده بخش زیادی از سرچها به صورت صوتی و مکالمهای انجام میشوند. خیلی از کاربران امروزی هم از دستیارهای صوتی (مثل دستیار گوگل) استفاده میکنند و سوالات خود را به زبان محاورهای میپرسند. علاوه بر این، مدلهای زبان بزرگ (LLMs) که هوش مصنوعی گوگل از آنها استفاده میکند، به دنبال محتوایی هستند که به زبان گفتاری و طبیعی انسان نزدیک باشد تا بتوانند پاسخهای خود را با لحن انسانی آماده کنند.
پس، شما باید محتوای FAQ خود را برای این فضای جدید آماده کنید.
- در قدم اول، سوالات FAQ خود را به شکلی بنویسید که انگار یک مشتری در حال پرسیدن آن است؛ مثلا به جای "هزینه سئو"، این جمله را به کار ببرید: "خدمات سئو برای یک فروشگاه چقدر هزینه دارد؟ این شکل از سوالات، دقیقا همان چیزی است که هوش مصنوعی در جستجوی صوتی به دنبالش میگردد.
- دوم، مطمئن شوید که جملات ساده و روان هستند؛ نه پیچیده تا برای خواندهشدن توسط دستیارهای صوتی مناسب باشند. هوش مصنوعی، محتوایی را که شبیه به یک مکالمه دوستانه؛ اما رسمی باشد، راحتتر درک میکند و به زبان میآورد.

مرحله ششم: ارزیابی و اصلاح مرتب FAQ
آخرین مرحله که اهمیت زیادی هم دارد، ارزیابی و بهروزرسانی مرتب محتواست. شما نمیتوانید یک بار محتوای FAQ را منتشر کنید و انتظار داشته باشید که برای همیشه در نتایج هوش مصنوعی بدرخشد؛ چون الگوریتمها و نیازهای کاربران همیشه در حال تغییرند. علاوه بر این، محصولات، سیاستها یا ترندهای بازار هم تغییر میکنند.
پس باید مرتب عملکرد FAQ خود را بهروزرسانی کنید. برای شروع میتوانید از گوگل سرچ کنسول کمک بگیرید.
- بخش گزارشهای Rich Results را بررسی کنید تا مطمئن شوید که کد اسکیما FAQ شما بدون خطا کار میکند.
- سپس، به بخش Performance بروید. ببینید کدام سوالات FAQ شما بیشترین ایمپرشن (Impression) را در نتایج جستجو داشتهاند. اگر سوالی نمایش بالایی دارد؛ اما نرخ کلیک (CTR) پایینی دارد، به این معنی است که محتوای شما دیده شده؛ ولی آنقدر جذاب نبوده است تا کاربر روی آن کلیک کند. این یعنی باید پاسختان را دوباره بنویسید و آن را جذابتر کنید.
به جز سرچ کنسول، میتوانید به بازخورد کاربران (در چت، نظرات و ...) توجه کنید؛ نظرات بهترین راهنما برای پیداکردن سوالات جدید هستند.
یک صفحه سوالات متداول خوب از نظر هوش مصنوعی چه ویژگیهایی دارد؟
با این که ابزارهای AI محتواهای پرسشی را دوست دارند؛ اما فقط صفحاتی را به نتایج جستجوی خود راه میدهند که ویژگیهای زیر را داشته باشند.
- براساس سوالات واقعی مشتریان ساخته شدهاند:
هوش مصنوعی به سراغ صفحاتی میرود که سوالات مشتریان بالقوه را دقیق پیشبینی کردهاند؛ از سوالات عمومی مثل: "چگونه سفارش خود را پیگیری کنم" گرفته تا سوالات خاص درباره محصولات مثل: "تفاوت بین محصول A و B چیست؟" - پاسخهایی صمیمی و واضح دارند:
از نظر هوش مصنوعی فقط این که به سوالات احتمالی مشتریان جواب داده شده باشد، کافی نیست؛ بلکه لحن پاسخگویی هم مهم است. محتوای سوالات متداول باید به زبان ساده و صمیمی نوشته شده باشد، نه به زبانی خشک و ماشینی یا پر از کلمات کلیدی. پلتفرمهای هوش مصنوعی حتی محتواهایی را که به زبان عامیانه نزدیکتر باشند، بیشتر ترجیح میدهند؛ چون شبیه لحن جستجوی کاربرانشان است. - کوتاه؛ اما کامل نوشته شدهاند:
پاسخهایی برنده میشوند که اگر کاربر فقط همان بخش را خواند، تمام اطلاعات موردنیازش را دریافت کند؛ پاسخهایی 2 تا 5 جملهای.

از هوش مصنوعی برای رشد کسبوکارتان استفاده کنید
همانطور که میدانید آینده در دستان هوش مصنوعی است. با نوشتن محتوای FAQ میتوانید در نتایج هوش مصنوعی دیده شوید. کافی است که سوالات و دغدغههای کاربران خود را بشناسید، با پاسخهای مستقیم و شفافی به آنها کمک کنید و اسکیما FAQPage را بهدرستی استفاده کنید.
اگر فروشگاه اینترنتی خود را با شاپفا ساخته باشید، به راحتی یک آبخوردن میتوانید اسکیمای سوالات متداول خود را پیادهسازی کنید. به طور کلی، فروشگاهساز شاپفا تمام امکانات جدیدی را که برای داشتن یک فروشگاه اینترنتی حرفهای و پرفروش لازم را دارید، در اختیارتان قرار میدهد. برای این که درباره شاپفا بیشتر بدانید، با ما تماس بگیرید.
