داستان کسب و کار آمازون؛ رمز و رازهای بزرگترین فروشگاه اینترنتی جهان
همه چیز از یک آمار عجیب شروع شد. آمار شگفت‌انگیزی که نشان می‌داد اینترنت سالانه با رشد 2300 درصدی روبه‌رو است. وقتی جف بزوس این آمار را در سال 1993 دید، تصمیم بزرگی گرفت. تصمیمی که به‌دنبال آن، کار آسان و پردرآمد خود را رها و یک فروشگاه اینترنتی راه‌اندازی کرد.
آن زمان که جف بزوس این ریسک بزرگ را انجام داد، هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد که روزی این ایده او را به یکی از ثروتمندترین مردان دنیا تبدیل کند. حتی خانواده‌اش هم با این تصمیم مخالفت کردند. شاید خودش هم نمی‌دانست که تا این حد موفق می‌شود؛ با این وجود پا پس نکشید. داستان کسب و کار آمازون و رازهای موفقیت آن واقعا خواندنی‌ست. اگر شما هم کنجکاو شدید که جزییات این داستان را بدانید، تا آخر همراه ما باشید.
راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی: شروعی کوچک در مسیری بزرگ
قصه تاسیس امازون از سال 1994 شروع شد. در آن زمان، جف بزوس که در وال‌استریت کار می‌کرد، برخلاف دیگران از کنار یک آمار شگفت‌انگیز به راحتی رد نشد. آماری که سرعت رشد اینترنت را نشان می‌داد و باعث جرقه‌ای در ذهن او شد. او فهمید که آینده در دستان تجارت الکترونیک است. به همین دلیل، تصمیم گرفت شغل پردرآمد خود را کنار بگذارد و در گاراژ خانه‌اش آمازون را راه‌اندازی کند.
ایده جف بزوس در آن زمان نه تنها از نظر خانواده و دوستانش جالب نبود؛ بلکه دیوانگی هم به حساب می‌آمد. او حتی برای تامین سرمایه اولیه‌اش هم به دردسر افتاد. بزوس به بودجه‌ای در حدود یک میلیون دلار نیاز داشت؛ اما هیچ سرمایه‌گذاری او را جدی نمی‌گرفت. در هر حال، او با گرفتن صدهزار دلار از خانواده‌اش و دیگران بلاخره کار خود را شروع کرد.
انتخاب محصولی خاص برای شروع؛ اولین راز موفقیت
جف بزوس برای راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی خود فقط کتاب را به عنوان محصول انتخاب کرد؛ حالا چرا کتاب؟ از نظر او:
- محصولی بود که مشتریان پروپاقرص خود را داشت؛
- انبارداری، ارسال و بسته‌بندی آن آسان بود
- و از همه مهم‌تر هنوز هیچ سایت فروش کتابی در اینترنت پیدا نمی‌شد.
این تمرکز روی محصولی خاص که تکنیک نیچ مارکتینگ نام دارد، اولین راز موفقیت آمازون بود. چون باعث شد که بتواند بهتر به مشتریان خود خدمت‌رسانی کند و رضایت آن‌ها را به دست آورد.
سایتی حرفه‌ای؛ راز رشد سریع آمازون
آمازون فروش 24 ساعته و بدون تعطیلی داشت. استفاده از آن آسان بود و کاربران را تشویق می‌کرد تا برای کتاب‌ها نظرات و پیشنهادات خود را بنویسند. در کنار همه این‌ها، آمازون قابلیت جستجوی کتاب داشت که آن زمان در کمتر سایتی پیدا می‌شد.
به همین دلیل روزبه‌روز تعداد مشتریان آمازون بیشتر شد تا جایی که دیگر زنگ سفارش را خاموش کرد. این زنگ را بزوس در همان روزهای اول ساخته بود تا با هر سفارشی به صدا دربیاید. اوایل او و همکارانش ساعت‌ها منتظر شنیدن صدای زنگ می‌ماندند و زمانی که بلاخره به صدا درمی‌آمد، با ذوق و شوق به سراغش می‌رفتند. بعد از مدتی با رونق‌گرفتن کسب‌وکار آمازون این زنگ آن‌قدر به صدا درمی‌آمد که خاموشش کردند.
داستان شرکت آمازون به اینجا ختم نشد. قهرمان داستان، یعنی بزوس به فروش موفقیت‌آمیز کتاب راضی نبود. او قدرت اینترنت را فهمیده بود و می‌دانست که فروشگاه آنلاینش پتانسیل رشد بالایی دارد.
بیشتر بخوانید: فروشگاه آنلاین یا فروشگاه فیزیکی؛ آینده در دست کدام است؟
گسترش محصولات آمازون؛ از کتاب تا جان آدمیزاد
ایده گسترش آمازون در زمان خودش شاهکار بود. از سال 1998 کم‌کم دسته‌بندی‌های بیشتری به محصولات این فروشگاه اضافه شد؛ از CD و لوازم الکترونیکی گرفته تا لباس و لوازم خانه. تا جایی‌که به "فروشگاه همه‌چیز" معروف شد.
به‌دنبال آن در سال 2000، لوگوی آمازون هم تغییر کرد. یک فلش لبخند مانند در لوگو قرار گرفت که از حرف (A)شروع می‌شد و به حرف (Z) می‌رسید. این فلش نشان می‌داد که در آمازون همه محصولات از A تا Z یا همان از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پیدا می‌شود.
گسترش کسب‌وکار هم یکی از رازهای موفقیت آمازون بود؛ چون این تنوع باعث شد تا وارد بازارهای جدیدی شود. اگر یک دسته‌بندی از محصولات فروش خوبی نداشتند؛ آمازون روش‌های دیگری برای سودآوری داشت. این هوشمندی جف بزوس بود که می‌دانست تمرکز روی گوشه‌ای از بازار در مراحل اولیه مهم است؛ اما باید به فکر رشد بلندمدت باشد.
مارکت پلیس؛ ایده آمازون برای تامین صدها هزار محصول
آمازون ایده نابی هم برای تامین محصولات بسیار متنوع خود داشت. او با فروشندگان دیگر وارد همکاری شد و به آن‌ها اجازه داد تا محصولات خود را در سایتش بفروشند. آمازون با این سیستم که به مارکت پلیس معروف است، توانست بدون نیاز به خرید و انبار کردن کالاهای بیشتر، تنوع محصولاتش را چند برابر کند. نتیجه هم این بود که مردم برای خرید هر آنچه نیاز داشتنید، اول به آمازون سر می‌زدند.
آمازون پرایم؛ ایجاد وفاداری در مشتریان و رسیدن به فروش بیشتر
سال 2005، آمازون یکی‌دیگر از بزرگترین تکنیک‌های موفق خود را رو کرد: سرویس آمازون پرایم. در این سرویس مشتریان می‌توانستند با پرداخت حق عضویت سالیانه از خدمات ویژه‌ای استفاده کنند؛ مثل، ارسال دوروزه و رایگان، تخفیف‌های ویژه و غیره.
حتما خود شما هم می‌توانید حدس بزنید که این استراتژی که یکی دیگر از رازهای موفقیت آمازون است، باعث وفاداری مشتریان شد. چون اعضای آمازون پرایم تشویق می‌شدند که خریدهای بیشتری انجام دهند و به جز آمازون به سراغ هیچ سایت دیگری نمی‌رفتند. حتی هنوز هم آمازون پرایم بیش از ۲۰۰ میلیون عضو در سراسر جهان دارد.
بعد از آن در سال 2007، آمازون یک محصول جالب به نام Kindle را به بازار معرفی کرد. این محصول یک کتابخوان دیجیتالی با قابلیت اتصال به اینترنت است. Kindle به مشتریان امکان خرید، دانلود، خواندن و ذخیره تعداد زیادی کتاب را می‌دهد. در یک کلام، نعمتی است برای اهالی کتاب.
در سال 2010، آمازون شروع به تولید برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌های خود در استودیو آمازون کرد. با این سرویس امکان تماشای آنلاین تلویزیون را هم برای کاربرانش فراهم کرد.
آمازون وب سرویس (AWS)؛ منبع مخفی درآمد
حالا دیگر سایت آمازون حسابی رونق گرفته و روزانه هزاران کاربر داشت؛ اما مشکل جدیدی سر راهش سبز شد. منابع و زیرساخت‌ها جوابگوی این حجم از بازدید نبودند. این بار هم جف بزوس و همکارانش یک تصمیم هوشمندانه گرفتند. سرویس کاملی به نام خدمات ابری AWS برای مدیریت منابع محاسباتی سایت خود راه‌اندازی کردند. این سرویس که در سال ۲۰۰۶ راه‌اندازی شد، نه تنها مشکل اصلی آمازون را حل کرد؛ بلکه به سودآورترین بخش کسب‌وکار آن تبدیل شد.
دلیل موفقیت AWS چه بود؟ آمازون متوجه شد که کسب‌وکارها نیاز به فضای ذخیره‌سازی ابری و قدرت پردازش مقیاس‌پذیر و مقرون‌به‌صرفه دارند. پس به جای نگه‌داشتن این فناوری برای خود، آن را در اختیار جهان قرار داد. امروز AWS زیرساخت‌های ابری شرکت‌های مختلفی را تامین می‌کند، از نتفلیکس گرفته تا حتی بعضی از دولت‌ها.
رازهای موفقیت کسب و کار آمازون
چگونه ممکن است یک کتابفروشی آنلاین ناشناخته در طول 30 سال به بزرگترین خرده‌فروش آنلاین تبدیل شود؟ اگر تا اینجا با دقت داستان کسب و کار آمازون را خوانده باشید، با یکی دو مورد از رازهای موفقیت آن آشنا شدید؛ اما هنوز اسرار مخفی دیگری هستند که باید بخوانید:
مشتری‌مداری؛ کلید طلایی موفقیت آمازون
جف بزوس از همان اول می‌خواست "مشتری‌محورترین شرکت روی زمین" را راه‌اندازی کند. این جمله فقط یک شعار نبود؛ بلکه به اصلی‌ترین استراتژی آمازون تبدیل شد. بزوس و همکارانش در تمام تصمیمات خود مشتری را به عنوان اولویت اصلی در نظر گرفتند. به جای تمرکز روی رقیبان خود، به مشتریان اهمیت ویژه‌ای دادند.
به‌علاوه، وسواس خاصی روی تجربه خرید بی‌نقص کاربران داشتند و دارند. ارسال سریع و رایگان، امکان بازگرداندن بی‌دردسر کالا، خدمات پشتیبانی قوی و حتی ایجاد سرویس‌هایی مثل آمازون پرایم، همه در جهت همین استراتژی طراحی شدند.
نوآوری بی‌پایان آمازون؛ مهم‌ترین نکته در داستان برند آمازون
نوآوری برگ برنده آمازون است. این شرکت هیچ‌وقت در چارچوب‌های سنتی باقی نمانده و همیشه به دنبال راه‌های جدیدی برای تغییر بازار بوده است. از راه‌اندازی سایت کتابفروشی گرفته تا معرفی کتابخوان کیندل و خدمات ابری AWS؛ آمازون هر بار ایده جدیدی در ذهن داشته است؛ اما چگونه این ایده‌ها به ذهن آمازونی‌ها می‌رسد؟
- این شرکت سالانه میلیاردها دلار خرج آزمایش فناوری‌های جدید می‌کند تا از رقبا جلوتر بماند. تلاش آمازون این است که حتی نیازهای در حال شکل‌گیری مشتریان خود را هم برآورده کند.
- آمازون کارمندان خود را همیشه تشویق می‌کند تا ایده‌های جدیدی داشته باشند. او برای هر ایده‌ای حتی اگر اشتباه هم باشد، ارزش زیادی قائل می‌شود. باورکردنی نیست؛ اما می‌گویند که در این شرکت کارمندان از معمولی‌بودن بیشتر از اخراج‌شدن می‌ترسند!
تصمیم‌گیری براساس اطلاعات؛ ترفند هوشمندانه آمازون برای موفقیت
آمازون استاد تحلیل داده‌هاست. این شرکت حجم زیادی از اطلاعات را در مورد مشتریان خود جمع‌آوری می‌کند؛ از تاریخچه جستجوی آن‌ها در سایت گرفته تا رفتار خریدشان. به کمک این اطلاعات، آمازون پیشنهادهای خود را برای هر مشتری شخصی‌سازی می‌کند. به‌علاوه، قیمت‌ها را هم براساس همین اطلاعات مشخص می‌کند.
آمازون به جای حدس‌زدن و هیجانی رفتارکردن، با توجه به عددها و آمارها تصمیم‌های خود می‌گیرد. همین موضوع باعث شده است که همیشه یک قدم جلوتر از رقیبان خود باشد.
مدیریت پیشرفته زنجیره تامین؛ از رازهای موفقیت آمازون
آیا می‌دانستید که آمازون سیستم لجستیک یا حمل‌ونقل مخصوص خود را دارد؟ این شرکت همه‌چیز را طوری طراحی کرده است که سفارش‌ها را در سریع‌ترین زمان ممکن به دست مشتری برساند. اما چگونه این کار را انجام می‌دهد؟
- آمازون انبارهای بزرگی در سراسر دنیا دارد که به کمک ربات‌ها و فناوری‌های پیشرفته، سفارش‌ها را خیلی سریع بررسی می‌کنند.
- این برند به جای وابستگی به شرکت‌های دیگر، سیستم حمل‌ونقل خودش را دارد؛ از کامیون‌ها و هواپیماها گرفته تا حتی پهپادهای که محصول را در عرض چند دقیقه به دست مشتری می‌رسانند.
- در آمازون از بسته‌بندی تا مسیر‌یابی، همه چیز با کمک فناوری انجام می‌شود. در نتیجه، هزینه‌ها کمتر شده است و سرعت ارسال بیشتر.
نظرات مشتریان: از تکنیک‌های موفق فروشگاه‌های آنلاین
وقتی صحبت از دیجی‌کالا می‌شود، خیلی‌ها آن را فقط یک فروشگاه اینترنتی نمی‌دانند. دیجی‌کالا از نظر آن‌ها یک منبع برای خواندن نظرات و تجربیات واقعی مشتریان درباره محصولات است. آمازون هم درست مثل دیجی‌کالا به مشتریان خود اجازه می‌دهد تا تجربه‌های خریدشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و به محصولات امتیاز دهند.
با این سیستم به مشتریان خود کمک می‌کند تا بهترین تصمیم را بگیرند. از آن طرف، فروشندگان خود را هم تشویق می‌کند تا کیفیت محصولات را بهتر کنند. این شفافیت و اعتمادسازی باعث شده است که آمازون یک سروگردن بالاتر از فروشگاه‌های رقیب باشد.
جالب است بخوانید: چگونه از نظرات مشتریان برای افزایش اعتبار فروشگاه اینترنتی خود استفاده کنیم؟
سرمایه‌گذاری آمازون در هوش مصنوعی و اتوماسیون
همان‌طور که گفتیم آمازون همیشه از نوآوری استقبال می‌کند. به همین دلیل هم جز اولین شرکت‌هایی‌ست که به سراغ فناوری‌هایی فروشگاه‌های بدون صندوق Amazon Go و ربات‌های انبارداری رفته است. استفاده از هوش مصنوعی و این فناوری‌ها، بهره‌وری آمازون را دوبرابر کرده است.
به‌علاوه، باعث رضایت بیشتر مشتریان هم شده است؛ چون این سیستم‌ها احتمال خطا را کمتر و سرعت رسیدگی و تحویل سفارش مشتریان را بیشتر می‌کنند.
بیشتر بدانید: چگونه هوش مصنوعی آینده فروشگاه‌های اینترنتی را متحول می‌کند؟
تعهد آمازون به محیط زیست: یکی از رازهای محبوبیت آمازون
آمازون فقط به فکر رشد مالی خود نیست؛ بلکه آینده زمین را هم در نظر می‌گیرد. این شرکت تلاش می‌کند تا تاثیر مثبتی روی محیط‌زیست بگذارد، مثلا،
- سرمایه‌گذاری زیادی در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر کرده است؛
- مشتریان خود را تشویق می‌کند تا محصولاتی سازگار با محیط‌زیست را بخرند؛
- در برنامه‌هایی مثل "تعهد اقلیمی" (Climate Pledge) شرکت کرده است تا میزان استفاده از کربن را به حداقل برساند
- و غیره
این کارها نه تنها برای حفظ کره زمین مفید هستند، بلکه آمازون را هم در بین مشتریان محبوب‌تر می‌کند.
آینده آمازون؛ روزهای روشن‌تر و مشتریان بیشتر
به پایان آمد این دفتر؛ حکایت هم‌چنان باقی‌ست. داستان کسب و کار آمازون و رازهای موفقیت آن را تا به امروز را با هم مرور کردیم. البته شکی نیست که آینده درخشان‌تری هم در انتظار این شرکت است. آمازون با مشتری مداری، نوآوری و سرمایه‌گذاری روی هوش مصنوعی و اتوماسیون از همین حالا به استقبال روزهای روشن‌تر خود رفته است. البته این فقط شامل حال آمازون نمی‌شود؛ طبق پیش‌بینی آمارها آینده همه کسب‌وکارهای اینترنتی و فروشگاه آنلاین روشن است.
شما چطور؟ چه ایده‌ها و برنامه‌هایی در سر دارید؟ اگر به فکر راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی هستید، بیش از این صبر نکنید تا از رقیبان خود عقب بمانید. سایت‌ساز شاپفا هم به شما کمک می‌کند تا خیلی سریع و راحت یک فروشگاه اینترنتی کاملا حرفه‌ای راه‌اندازی کنید. پس دیگر بهانه‌ای باقی نمی‌ماند.
با این حال، اگر هنوز تردید دارید یا سوالی در ذهنتان هست، بدون نگرانی با ما تماس بگیرید. همکاران ما به تمام سوالات شما کاملا رایگان پاسخ می‌دهند و شما را راهنمایی می‌کنند تا بهترین تصمیم را بگیرید.
