راهنمای کامل استفاده از ابزارهای تحلیل وب برای رشد فروشگاه
آیا تابهحال فکر کرده‌اید که وقتی کاربران وارد سایت شما می‌شوند، دقیقا چه کاری انجام می‌دهند؟ به کدام محصولات بیشتر علاقه نشان می‌دهند؟ معمولا در چه صفحاتی تصمیم به خرید می‌گیرند یا برعکس، کجا و به چه دلیلی سایت را ترک می‌کنند؟
این اطلاعات کلیدی را می‌توانید با ابزارهای تحلیل وب به دست آورید. با بررسی همین اطلاعات می‌توانید بفهمید که می‌توانید مشکلات سایت خود را بشناسید و تجربه کاربری آن را بهتر و در نهایت فروش‌تان را بیشتر کنید. برای مثال، می‌فهمید که کاربران در کدام صفحات بیشترین تعامل را دارند یا کدام قسمت‌ها به دلیل طراحی نامناسب باعث فراری‌دادن آن‌ها می‌شود.
پس اگر به فکر راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی موفق یا رشد کسب‌وکار خود هستید، باید استفاده از ابزارهای تحلیل وب را یاد بگیرید. قبول داریم که کار آسانی نیست؛ اما نگران نباشید! در این مقاله ما با زبانی ساده توضیح می‌دهیم که باید چگونه از ابزارهای تحلیل وب برای رشد فروشگاه استفاده کنیم.
ابزارهای تحلیل وب دقیقا چه کاری برای شما انجام می‌دهند و چرا مهم هستند؟
ابزارهای تحلیل وب، نرم‌افزارها یا پلتفرم‌هایی هستند که به شما کمک می‌کنند داده‌های مربوط به فروشگاه اینترنتی خود را جمع‌آوری، اندازه‌گیری و تحلیل کنید. این ابزارها سئوی سایت، طراحی آن یا رفتار بازدیدکنندگان فروشگاه را بررسی می‌کنند.
البته در این مقاله تمرکز ما بیشتر روی ابزارهایی تحلیل رفتار کاربران است.
مثلا تصور کنید که شما یک فروشگاه اینترنتی لوازم تزیینی دارید. با استفاده از این ابزارها می‌توانید بفهمید که:
- سایت شما چه تعداد بازدیدکننده دارد؛
- این بازدیدکنندگان از کدام شهرها یا کشورها می‌آیند؛
- این کاربران از گوگل سایت شما را پیدا می‌کنند یا از کانال‌های دیگر،
- به کدام صفحات سر می‌زنند،
- در هر صفحه‌ای چقدر وقت می‌گذرانند؛
- چه محصولاتی را می‌بیینند؛
- و آیا در نهایت خریدی انجام می‌دهند یا سایت را ترک می‌کنند.
این اطلاعات می‌توانند راهنمایی باشند برای بهبود تجربه کاربری، افزایش فروش و رشد فروشگاه اینترنتی شما. برای مثال متوجه می‌شوید که در یک صفحه از سایت شما کاربران زیادی دکمه خروج را می‌زنند؛ پس این صفحه مشکل دارد. ممکن است طراحی جذابی نداشته یا سرعت لود آن کم باشد.
چگونه از ابزارهای تحلیل وب برای رشد فروشگاه استفاده کنیم؟
احتمالا خود شما هم حدس می‌زنید که استفاده از ابزارهای تحلیل وب برای رشد فروشگاه کار آسانی نیست. نمی‌توانید مستقیما به سراغ یکی دو ابزار بروید و انتظار داشته باشید که در یک نگاه همه‌چیز را تجزیه‌وتحلیل کنید. باید قدم‌به‌قدم در این مسیر پا بگذارید تا در بین راه میان یک دنیا آمار و اعداد گیج و سردرگم نشوید.
مرحله اول؛ هدف‌های خود را مشخص کنید
اول از همه مشخص کنید که منظورتان از رشد فروشگاه چیست؟ آیا فقط به فکر این هستید که فروش خود را بیشتر کنید؟ یا قصد دارید با شناخت بیشتر مشتریان هدف خود به آن‌ها نزدیک‌تر شوید و آن‌ها را نمک‌گیر یا اصطلاحا وفادار کنید؟ شناسایی هدف‌ها به شما کمک می‌کند که مسیر اصلی را گم نکنید و معیارهای درستی را انتخاب کنید.
نکته: هدف‌های خود را تاجای ممکن دقیق تنظیم کنید. به دو مثال زیر دقت کنید:
- هدف A: افزایش ترافیک سایت
- هدف B: افزایش ترافیک سایت تا 20 درصد در چهارماه آینده
هدف A خیلی کلی و نامشخص است. بعید است این هدف بتواند مسیر شما را روشن کند. در عوض، هدف B همه‌چیز را برای شما مشخص می‌کند و شانس رسیدن به آن هم بسیار بیشتر است. پس سعی کنید هدف‌هایی مشخص، قابل اندازه‌گیری، دست‌یافتنی، مرتبط و زمان‌دار داشته باشید. درست مطابق با تکنیک موفق هدف‌گذاری SMART.
مرحله دوم؛ انتخاب مهم‌ترین معیارهای تحلیل فروشگاههای اینترنتی
احتمالا شما هم وقتی برای اولین‌بار وارد محیط گوگل آنالیتیکس، سرچ‌کنسول یا بقیه ابزارهای تحلیل وب شده‌اید، جا خورده‌اید. تعداد زیادی نمودار، درصد، اصطلاحات و غیره‌ای که سردرآوردن از همه آن‌ها کار حضرت فیل است. با این حال، نگران نباشید چون نیازی نیست که همه این اطلاعات را رصد کنید. در بین آن‌ها، فقط بعضی از معیارها یا KPIها هستند که واقعا برای رشد فروشگاه شما به کار می‌آیند:
- منابع ترافیک (Traffic Sources):
مهم است که بدانید کاربران چگونه سایت شما را پیدا کرده‌اند؛ آیا از طریق گوگل به شما رسیده‌اند یا از طریق لینکی در شبکه‌های اجتماعی، ایمیل‌ها یا غیره؟ این اطلاعات چه کاربردی دارند؟ وقتی بدانید که مثلا بازدیدکنندگان بیشتر از طریق ایمیل‌مارکتینگ وارد سایت شما می‌شوند، بیشتر روی این کانال سرمایه‌گذاری می‌کنید.
- نرخ پرش (Bounce Rate):
این معیار نشان می‌دهد چند درصد از کاربران شما پس از دیدن فقط یک صفحه سایت را ترک کرده‌اند. اگر نرخ پرش بالا باشد، نشان می‌دهد که مشکلی وجود دارد؛ مثلا: طراحی نامناسب، محتوای غیرکاربردی و غیره.
- نرخ تبدیل (Conversion Rate):
این همان معیاری است که همه مدیران فروشگاههای اینترنتی به‌دنبالش هستند. نرخ تبدیل نشان می‌دهد که چند درصد از بازدیدکنندگان سایت شما خرید کرده‌اند. (یا هر کار دیگری را انجام داده‌اند که شما مدنظر داشته‌اید؛ مثل تماس‌گرفتن، کلیک روی یک دکمه و غیره). اگر نرخ تبدیل یک صفحه کمتر از حدمعمول باشد، معلوم است که نیاز به بررسی دارد.
- میانگین مدت زمان حضور در صفحه (Time on page)
این معیار جذاب هم نشان می‌دهد کاربران چقدر در سایت شما وقت می‌گذرانند. هرچه این مدت زمان بالاتر باشد، یعنی محتوای سایت شما بیشتر توانسته نظر کاربران را جلب کند.
- تعداد بازدید از صفحه ( Page views)
پیج ویو نشان می‌دهد که کاربران در یک بازه زمانی مشخص چندبار از یک صفحه در سایت شما بازدید کرده‌اند؛ حتی به صورت تکراری. برای مثال، اگر یک کاربر محصولی را در سایت شما ببیند، سپس به صفحه اصلی برود و دوباره به این صفحه برگردد، Page views دوبار در نظر گرفته می‌شود.
- جلسات (Sessions):
منظور از جلسات تعداد دفعاتی است که کاربران در یک بازه زمانی مشخص به وب‌سایت شما سر می‌زنند. مثلا، اگر یک کاربر از صفحه اصلی سایت شما بازدید کند و سپس سری هم به صفحات دیگر بزند، کلا یک جلسه محسوب می‌شود. حالا اگر همان کاربر فردا به سایت شما برگردد و دوباره همان صفحات را ببینید، جلسه دوم در نظر گرفته خواهد شد. با بررسی هر جلسه می‌توانید متوجه نقشه سفر مشتریان خود شوید. ببینید که کاربران بعد از ورود به سایت کدام صفحات را مرور می‌کنند، در کدام صفحات بیشتر تصمیم به خرید می‌گیرند و کدام صفحات باعث می‌شود که کلا از ادامه‌دادن منصرف شوند.
- کاربر جدید در مقابل کاربر قدیمی (New vs returning)
این معیار بازدیدکنندگان سایت شما را در دو دسته تقسیم‌بندی می‌کند؛ کاربران جدیدی که برای اولین‌بار گذرشان به سایت شما افتاده است و کاربران قدیمی که قبلا هم وارد سایت شده‌اند. با مقایسه تعداد این دو گروه می‌توانید بفهمید که برای جذب یا وفادارسازی مشتری تا چه اندازه موفق بوده‌اید.
- نرخ سبدهای خرید رهاشده (Shopping cart abandonment rate)
یکی از مهم‌ترین معیارهای ابزارهای تحلیل وب برای رشد فروشگاه، نرخ رهاشدن سبدخرید است. این معیار درصد کاربرانی را نشان می‌دهد که محصولاتی را به سبد خرید خود اضافه کرده‌اند؛ اما بدون پرداخت و کامل‌کردن مراحل خرید از سایت خارج شده‌اند. بالابودن نرخ این معیار، یعنی مشکلی در مراحل خرید سایت شما وجود دارد. در مقاله ترفندهای کاهش نرخ سبدهای خرید رهاشده کامل در این باره توضیح داده‌ایم.
- میانگین ارزش سفارش (Average order value)
میانگین ارزش سفارش به شما می‌گوید که مشتریان در هر خرید ، به‌طور میانگین، چقدر پول خرج می‌کنند. می‌توانید این معیار را با تقسیم کل درآمد فروشگاه بر تعداد سفارش‌های ثبت‌شده هم به دست آورید. هرچه میانگین سبد خرید در فروشگاه اینترنتی شما بیشتر باشد، سود بالاتری نصیب‌تان می‌شود.
مرحله سوم؛ پیداکردن بهترین ابزارهای تحلیل وب برای رشد فروشگاه
حالا نوبت به انتخاب ابزارهای تحلیل سایت می‌رسد. تنوع این ابزارها بسیار زیاد است؛ اما در بین آن‌ها چند مورد زیر برای تحلیل فروشگاههای اینترنتی بهتر هستند.
گوگل آنالیتیکس (Google Analytics)
یکی از قدرتمندترین و بهترین ابزارهای تحلیل وب ،گوگل آنالیتیکس است. این ابزار به صورت رایگان اطلاعات دقیقی درباره کاربران سایت، منبع ورود آن‌ها، رفتارشان در سایت و مسیرهایی که طی می‌کنند، در اختیار شما قرار می‌دهد. در مقاله‌های زیر درباره این ابزار فوق‌العاده گوگل مفصل توضیح داده‌ایم:
آموزش استفاده از گوگل آنالیتیکس
آشنایی کامل با گوگل آنالیتیکس و کاربردهایش
هاتجر (hotjar)
hotjar یک ابزار فوق‌العاده برای درک رفتار کاربران است. جالب اینجاست که برخلاف ابزارهای تحلیلی دیگر خروجی‌های عددی به شما تحویل نمی‌دهد؛ بلکه نتیجه را در قالب یک سری نقشه‌های حرارتی در اختیارتان قرار می‌دهد. مثلا، قسمت‌هایی از صفحه را که کاربران بیشتر روی آن کلیک یا مکث کرده‌اند، با رنگ قرمز نشان می‌دهد. هم‌چنین، از Sessions یا همان جلسات کاربران هم ویدیوی ضبط‌شده تحویل‌تان می‌دهد.
کیسمتریکس (Kissmetrics)
Kissmetrics هم ابزار دیگری است که برای تحلیل فروشگاه خود و حفظ مشتریان می‌توانید روی آن حساب کنید. با کیسمتریکس شما می‌توانید سفر مشتریان خود را از لحظه ورود به سایت تا لحظه خرید دنبال کنید. ببینید که کاربران چه صفحاتی را بررسی می‌کنند؛ به کدام محصولات بیشتر علاقه نشان می‌دهند و غیره.
ابزارهای تحلیل داخلی شاپفا
اگر سایت خود را با فروشگاه‌ساز شاپفا راه‌اندازی کرده باشید، کار شما بسیار راحت است. چون می‌توانید به‌راحتی اطلاعات مفیدی را در داشبورد فروشگاه خود ببینید. مثلا؛ اطلاعاتی درباره مشتریانی که سبدهای خرید خود را رها می‌کنند؛ ورودی کمپین‌ها؛ تعداد مشتریانی که از هر کانال جذب شده‌اند؛ کلمات کلیدی مهمی که کاربران در سایت سرچ می‌کنند و غیره.
گوگل سرچ‌کنسول (Google Search Console)
یکی دیگر از ابزارهای رایگان و بسیار ارزشمند گوگل سرچ‌کنسول است که بیشتر برای ردیابی وضعیت سئو سایت شما کاربرد دارد. این ابزار به شما نشان می‌دهد: کاربران با کدام کلمات کلیدی سایت شما را پیدا می‌کنند، چه تعداد از صفحات سایت شما در نتایج جست‌وجو نمایش داده شده‌اند و وضعیت کلی سایت شما از نظر ایندکس‌شدن چگونه است.
به جز این موارد Glew، Mixpanel و Crazy Egg هم ابزارهای خوبی برای تحلیل وب هستند.
مرحله چهارم؛ ردیابی معیارهای مهم با ابزارهای تحلیل
بعد از این که ابزارهای تحلیل وب موردنظرتان را انتخاب کردید و فهمیدید چه معیارهایی برای رشد فروشگاه شما مهم هستند، باید معیارها را در این ابزارها دنبال کنید. می‌توانید از Google Analytics شروع کنید و داشبوردهایی بسازید که فقط معیارهای کلیدی را نشان می‌دهند؛ مثل، نرخ تبدیل، منابع ترافیک یا نرخ پرش.
یا می‌توانید با Hotjar بفهمید که چرا یک بخش خاص از سایت شما نرخ پرش بالایی دارد یا چرا کاربران در صفحه پرداخت سبدخرید خود را رها می‌کنند.
معمولا این ابزارهایی که معرفی کردیم، قابلیت فیلترکردن و دسته‌بندی را هم به شما می‌دهند تا بتوانید به اطلاعات بسیار دقیقی برسید. برای مثال:
- تقسیم‌بندی کاربران براساس مشخصات: می‌توانید کاربران را براساس سن، جنسیت، موقعیت جغرافیایی یا نوع دستگاهی که استفاده می‌کنند، دسته‌بندی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا گروه‌هایی را که نرخ تعامل یا تبدیل بالاتری دارد، شناسایی کنید. سپس برای جلب رضایت بیشتر آن‌ها، سایت و محتوای خود را براساس سلیقه و نیاز این دسته بهینه‌سازی کنید.
- تقسیم‌بندی کاربران طبق رفتارها: می‌توانید کاربران را براساس نوع رفتارشان در سایت دسته‌بندی کنید؛ مثلا مخاطبانی که از چندین صفحه بازدید می‌کنند؛ کاربرانی که محصولات زیادی را نگاه می‌کنند یا کاربرانی که زمان زیادی در سایت شما می‌مانند. همه این کاربران ظاهرا مشتاق خرید هستند و بد نیست اگر روی آن‌ها متمرکز شوید.
- فیلتر براساس منبع ترافیک: می‌توانید بررسی کنید که کاربرانی از چه کانالی به سایت شما رسیده‌اند؛ گوگل، شبکه‌های اجتماعی یا کمپین‌های تبلیغاتی. این اطلاعات به شما کمک می‌کنند تا شلوغ‌ترین کانال‌ها را پیدا کرده و روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کنید.
مرحله پنجم: بررسی اطلاعات به دست آمده از ابزارهای تحلیل وب
حالا به حساس‌ترین مرحله استفاده از ابزارهای تحلیل وب برای رشد فروشگاه خود می‌رسید. باید برای تحلیل آماده شوید. ذره‌بینی در دست بگیرید و همه‌چیز را عمیق‌تر بررسی کنید. مثلا:
- صفحاتی را که نرخ پرش بالایی دارند، پیدا کنید و ببینید که مشکل آن‌ها از کجاست.
- صفحاتی را که بازدید بالایی دارند؛ اما فروش پایینی، لیست کنید. بررسی کنید که آیا عکس بی‌کیفیتی دارند یا طراحی آن‌ها چنگی به دل نمی‌زند؟ نقاط ضعف این صفحات را پیدا کنید.
- صفحاتی که مشتریان سبدهای خرید خود را در آن رها می‌کنند، پیدا کنید. آیا سرعت خوبی دارند؟ آیا مراحل طولانی نیستند؟ شاید اطلاعات غیرضروری از مشتری خواسته‌اید؟ مشکل اصلی را شناسایی کنید.
- آیا کاربران موبایل زودتر از سایت شما خارج می‌شوند؟ شاید طراحی واکنش‌گرای سایت مشکل دارد؟ علت اصلی را پیدا کنید.
- کدام کلمات کلیدی باعث ورود کاربران به سایت شما شده‌اند؟ کدام محتوا بیشترین بازدیدکننده را دارد و کدام کمترین؟
- و غیره.
در این مرحله بهتر است که از چند ابزار استفاده کنید. مثلا در Google Analytics می‌توانید یک آمار کلی از صفحه را ببینید؛ ولی با Hotjar می‌فهمید دقیقا کاربر کجا کلیک کرده یا گیج شده است.
مرحله ششم؛ بهینه‌سازی و تکرار
در این مرحله یک مشت اطلاعات ارزشمند دارید که باید از آن‌ها برای بهینه‌سازی سایت خود استفاده کنید. تغییرات لازم را با توجه به هدف اصلی خود (مرحله اول) و این اطلاعات ایجاد کنید. سپس دوباره نتیجه را بررسی کنید. مثلا:
- اگر احساس کردید، یک صفحه محصول به‌خاطر توضیحات ناقص نرخ تبدیل پایینی دارد؛ توضیحات محصول را کامل کنید و عکس‌های جدید و باکیفیتی در آن قرار دهید؛
- اگر صفحه‌ای به دلیل شلوغی بیش‌ازحد نرخ پرش بالایی دارد، دوباره آن را طراحی کنید؛
- اگر مقاله‌ای در سایت شما ترافیک زیادی جذب می‌کند، محتواهای مشابه آن را بیشتر تولید کنید؛
- و غیره.
بعد از اصلاح‌کردن هر صفحه، باید دوباره داده‌ها رو تحلیل کنید تا ببینید آیا این تغییر واقعا تاثیر داشته است یا نه.
نکته مهم: کار شما حتی با رسیدن به اهداف‌تان تمام نمی‌شود. این مراحل را باید مرتب تکرار کنید؛ یعنی معیارهای کلیدی را از ابزارهای تحلیل وب بگیرید و آن‌ها را تجزیه و تحلیل کنید.با هربار طی‌کردن این چرخه، وضعیت فروشگاه شما بهتر و در نتیجه فروش آن بیشتر می‌شود.
شاپفا؛ بهترین ابزار برای رشد فروشگاه شما
ابزارهای تحلیل وب به شما کمک می‌کنند تا رفتار کاربران خود را بهتر درک کنید و نقاط ضعف و قدرت سایت‌تان را بشناسید. با تحلیل اطلاعاتی که این ابزارها در اختیارتان قرار می‌دهند، می‌توانید نرخ بازدید، تبدیل و فروش سایت خود را چندین برابر کنید. شما چه تجربه‌ای در مورد تحلیل سایت دارید؟ از چه ابزاری و تکنیکی برای بررسی وضعیت فروشگاه خود استفاده می‌کنید؟ حتما برای ما نظرات و تجربه‌های خود را بنویسید.
اگر هم هنوز سایت خود را طراحی نکرده‌اید یا فکر می‌کنید که فروشگاه‌تان به اندازه کافی حرفه‌ای نیست، پیشنهادی برای شما داریم. می‌توانید با کمک فروشگاه‌ساز شاپفا خیلی سریع و راحت یک سایت فروشگاهی جذاب و اصولی برای خود طراحی کنید؛ آن هم بدون نیاز به هیچ مهارت خاصی. به‌علاوه، با امکانات متنوع شاپفا می‌توانید فروش سایت خود را هم تضمین کنید. برای این که بیشتر درباره شاپفا بشنوید، کافی است که با ما تماس بگیرید.
