داستان موفقیت فروشگاه علی‌بابا+ نکات طلایی برای کسب‌وکارهای آنلاین
سال ۱۹۹۹، در آپارتمانی کوچک در شهر هانگژو چین، یک معلم زبان انگلیسی، بعضی از دوستان و همکارانش را دور هم جمع کرد. او جک‌ما بود؛ معلمی که نه سررشته‌ای از فناوری داشت و نه سرمایه قابل‌توجهی. با این وجود، با آب‌وتاب درباره ایده راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی بزرگ و متفاوت صحبت می‌کرد.
آن زمان هنوز کسی زیاد اینترنت را نمی‌شناخت. پس این ایده تقریبا احمقانه به نظر می‌رسید. غافل از این که جک‌ما خیلی زود آن را به واقعیت تبدیل می‌کند. این روزها، علی بابا میلیون کسب‌وکار را در سراسر دنیا به یکدیگر متصل می‌کند و در لیست موفق‌ترین کسب‌وکارهای دنیا قرار دارد؛ اما چگونه ایده بلندپروازانه جک‌ما به این جا رسید؟ رازهای موفقیت علی بابا چیست؟
اگر شما هم به دنبال راه‌اندازی یا رشد کسب‌وکار آنلاین خود هستید، در ادامه با ما همراه باشید. در دل داستان کسب و کار علی بابا رازها و نکات زیادی هست که به عنوان یک کارآفرین باید حتما بخوانید.
داستان زندگی موسس سایت علی بابا
به نظرتان «جک ما» موسس علی بابا یک نابغه است؟ به نظر نمی‌رسد! او برای واردشدن به مدرسه بازرگانی هاوارد نزدیک ده بار امتحان داد؛ اما هیچ‌وقت قبول نشد. پس مجبور شد که به سراغ یک دانشگاه معمولی برود و در رشته زبان انگلیسی مدرک کارشناسی خود را بگیرد. بعد از آن برای پیداکردن کار هم دردسرهای زیادی کشیده است. ظاهرا در 31 مصاحبه شغلی شرکت کرده؛ اما در هیچ‌کدام قبول نشده است. این قهرمان داستان ما، در نهایت، یک معلم زبان انگلیسی شد و 7 سال تدریس می‌کرد تا این که در سال 1995 برای یک سفر کاری به آمریکا رفت.
آن‌جا بود که ورق زندگی جک‌ما برگشت. او برای اولین با اینترنت آشنا شد. قدرت موتورهای جستجویی مثل گوگل و یاهو جک‌ما را شگفت‌زده کرد. در عین حال، متوجه یک نکته ظریف شد. او فهمید که در هیچ‌یک از این موتورهای جستجو اثری از چین و کسب‌وکارهای چینی نیست. این موضوع، جرقه‌ای در ذهن او زد و باعث شد که به فکر راه‌اندازی یک وب‌سایت بیفتد. وب‌سایتی که تنها چند ساعت بعد از راه‌اندازی، با واکنش‌های مثبت زیادی روبه‌رو شد.
با این حال، جک‌ما به این موفقیت کوچک دلخوش نکرد. او به سایتی فکر می‌کرد که مشاغل کوچک در چین را به مشتریان سرتاسر دنیا وصل کند.
داستان شروع کسب و کار علی بابا
با این که جک‌ما نابغه نبود؛ اما موفقیت او تصادفی هم نبود. جک‌ما یک فرصت بزرگ را دید که دیگران از آن غافل بودند. در آن زمان، یعنی آخر دهه ۹۰ میلادی، بیشتر کسب‌وکارهای چینی راهی برای ارتباط با بازارهای جهانی نداشتند. به‌علاوه، تقریبا کسی در چین تجارت الکترونیک را نمی‌شناخت. پس شرایط برای عملی‌کردن ایده جک‌ما کاملا فراهم بود.
او بلاخره در سال 1999 با کمک 17 نفر از دوستانش ایده خود را عملی کرد. آن‌ها Alibaba.com را با سرمایه کم و امیدهای زیاد راه‌اندازی کردند. نام شرکت خود را هم از داستان افسانه‌ای "علی بابا و چهل دزد" الهام گرفتند. به این امید که سایت علی بابای آن‌ها هم گنجی باشد برای مشاغل کوچک. البته انتخاب این اسم دلیل‌های دیگری هم داشت؛ مثلا این که همه در کل دنیا داستان علی بابا را شنیده بودند.
خلاصه، علی بابا کار خود را شروع کرد. البته یک تفاوت بزرگ با سایت‌های دیگر داشت. این فروشگاه به جای اینکه محصولات خودش را بفروشد، یک بازار آنلاین عمده‌فروشی ایجاد کرد. بازاری که در آن کسب‌وکارها می‌توانستند محصولاتشان را معرفی کرده و مشتریان خارجی پیدا کنند. یعنی مدل کسب‌وکار علی بابا B2B بود؛ اما از نوع آنلاینش. این نوآوری باعث شد که شکل کسب‌وکارهای سنتی عوض شود. به علاوه، با علی بابا حتی کسب‌وکارهای کوچک و متوسط هم توانستند از سرتاسر جهان مشتری پیدا کنند.
اعتمادسازی و جلب رضایت مشتری؛ یکی از رازهای موفقیت علی‌بابا
جک‌ما و دوستانش بعد از راه‌اندازی سایت دست روی دست نگذاشتند تا کم‌کم سروکله‌ی مشتریان پیدا شود. آن‌ها برای جذب و جلب اعتماد مشتری خیلی سعی کردند. اول از همه، روی طراحی رابط کاربری علی بابا حسابی وقت گذاشتند تا مشتریان از حضور و خرید در آن لذت ببرند. سپس، یک سیستم پرداخت مخصوص علی بابا به اسم aliPay طراحی کردند. آن‌ها به مشتریان تضمین دادند که این سیستم پرداخت امنیت بالایی دارد.
به این شکل، باعث ایجاد اعتماد در مشتریان خود شدند؛ اما چالش مهم دیگری هم بر سر راه آن‌ها بود. مشتریان به علی بابا اعتماد پیدا کرده بودند؛ ولی هنوز به اعتبار فروشندگانی که در این سایت محصولات خود را می‌فروختند، شک داشتند.
اینجا بود که دوباره علی‌بابا دست به کار شد. فروشندگان را تایید و قانون‌هایی برای حمایت از حقوق مشتریان تعریف کرد. به همین راحتی، بین کسب‌وکارها و مشتریان هم اعتماد ایجاد کرد و تمام نگرانی‌ها را از بین برد.
علی‌بابا با کمک فناوری رشد کرد
بعد از اینکه علی‌بابا به موفقیت اولیه رسید، جک ما تصمیم گرفت که کارش را توسعه دهد. تا اینجا سایت علی بابا با مدل کسب‌وکار B2B (فروش عمده بین کسب‌وکارها) پیش رفته و حالا نوبت به بازارهای دیگر رسیده بود؛ یعنیB2C (فروش مستقیم به مصرف‌کننده) و C2C (فروش بین افراد). پس باید دو سایت جدید به شرکت اضافه می‌شد:
Taobao: سال ۲۰۰۳، علی‌بابا این سایت را به‌عنوان یک بازار C2C راه‌اندازی کرد. در Taobao، هر فرد یا کسب‌وکار کوچکی می‌تواند محصولاتش را بدون واسطه به مشتریان چینی بفروشد. مثل eBay؛ اما با تمرکز بیشتر روی خریداران و فروشندگان چینی.
Tmall: پنج سال بعد، یعنی در سال ۲۰۰۸، علی‌بابا Tmall را راه انداخت. این سایت یک بازار B2C بود و برعکس Taobao بیشتر برای برندهای بزرگ و معتبر طراحی شد. یعنی فروشندگان آن بیشتر شرکت‌های رسمی و برندهای شناخته‌شده هستند. برندهای مطرحی مثل نایک، اپل و آدیداس که محصولات خود را مستقیم به مشتریان چینی می‌فروشند. در Tmall خریداران از اصل بودن کالاها مطمئن هستند و برندها هم می‌توانند بدون واسطه با مشتریان ارتباط برقرار کنند.
بیشتر بخوانید:
داستان کسب و کار آمازون؛ رمز و رازهای بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی جهان
نوآوری، خلاقیت و باز هم نوآوری
داستان کسب و کار علی بابا به فروش آنلاین ختم نشد. این شرکت همیشه به‌دنبال نوآوری‌های جدید بود. کم‌کم خدمات زیر هم به جمع علی‌بابا اضافه شدند:
Alibaba Cloud: یکی از سودآورترین بخش‌های علی‌بابا، سرویس Alibaba Cloud است. این سرویس به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا داده‌های خود را در فضاهای نامحدود ابری ذخیره و وب‌سایت‌هایشان را مدیریت کنند. به علاوه، به آن‌ها فرصت استفاده از فناوری‌های پیشرفته مثل هوش مصنوعی را هم می‌دهد. این سرویس باعث شد علی‌بابا در دنیای فناوری هم حسابی معروف شود.
AliExpress: یکی دیگر از پروژه‌های موفق علی‌بابا AliExpress است. یک بازار جهانی که فروشندگان، مخصوصاً تولیدکنندگان و عمده‌فروشان چینی، می‌توانند محصولاتشان را به مشتریان در سراسر جهان بفروشند. تفاوت علی‌اکسپرس با سایت‌های دیگر مثل Amazon این است که معمولا محصولات به‌صورت مستقیم از تولیدکننده به دست مشتری می‌رسند؛ آن هم با قیمت‌های رقابتی‌تر. در واقع، به‌نوعی نسخه بین‌المللی Taobao محسوب می‌شود.
بزرگ‌ترین روز خرید آنلاین در جهان: یکی از جالب‌ترین و خلاقانه‌ترین نوآوری‌های علی بابا، فروش ویژه Singles’ Day یا روز مجردهاست. این روز یکی از مناسبت‌های کوچک در چین بود که به لطف علی بابا جهانی شد. هر سال در این روز میلیون‌ها نفر در چین و کشورهای دیگر از طرح ویژه علی بابا خرید می‌کنند؛ طوری که آمار فروش در این روز حتی از بلک‌فرایدی هم بیشتر است.
به جز موارد بالا، علی بابا در زمینه‌های دیگر هم سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام داد؛ مثل هوش مصنوعی، کلان‌داده‌ها و حتی سیستم‌های حمل‌ونقل. هدف علی بابا از این سرمایه‌گذاری‌ها، شخصی‌سازی تجربه خرید و افزایش رضایت مشتریانش است. مثلا، در حال حاضر، علی بابا موتورهای جستجوی هوشمندی دارد. این موتورها می‌توانند براساس اطلاعاتی که از هر کاربر دارند، پیشنهاداتی را به او نشان دهند که به نیازها و علایق او نزدیک هستند.
5 راز که باید از داستان کسب و کار علی بابا چین بدانید
تا این جا داستان پرفراز و نشیب علی بابا را خواندید و نکات زیادی یاد گرفتید؛ اما در دل این داستان رازهای زیادی است که باید بدانید. در ادامه به این رازها اشاره می‌کنیم:
استقبال از نوآوری؛ اصلی‌ترین راز موفقیت علی بابا
نوآوری، طلایی‌ترین راز موفقیت علی باباست. از نظر جک‌ما در دنیای سریع فناوری کسب‌وکارها باید نوآوری داشته باشند تا بتوانند دیده شوند. به همین دلیل هم تیم خود را همیشه تشویق می‌کند تا خارج از چارچوب فکر کنند و ایده‌های جدیدی برای بهترشدن شرکت داشته باشد. به‌علاوه، در زمینه تحقیق و توسعه هم سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام می‌دهد تا فرصت‌های جدید را شناسایی کند. این طرز فکر به علی‌بابا کمک کرده است تا همیشه بر مدار رشد باشد و جلوتر از رقیبان خود بماند.
شما هم اگر به فکر راه‌اندازی یک کسب‌وکار اینترنتی موفق هستید، اول یکی از مشکلات واقعی مردم را شناسایی کنید. سپس کسب‌وکاری راه‌اندازی کنید که راه‌حلی برای این مشکلات داشته باشند. یادتان باشد که فقط به راه‌اندازی یک سایت فروشگاهی بسنده نکنید. باید هر روز خود را با تغییرات بازار وفق دهید؛ رفتار مشتریان را زیر نظر بگیرید و براساس نیاز آن‌ها قدم بعدی خود را بردارید.
جلب رضایت مشتری؛ دومین دلیل موفقیت علی بابا
جلب رضایت مشتری جز فرهنگ سازمانی علی باباست. چون جک ما معتقد است که مشتری باید همیشه در اولویت باشد و این موضوع را مرتب به کارمندان خود هم یادآوری می‌کند. این نگرش به علی بابا کمک کرده است تا مشتریان وفادار زیادی داشته باشد.
شما هم جلب اعتماد مشتریان را در اولویت قرار دهید؛ چگونه؟ از درگاه‌های پرداخت امن استفاده کنید، مجوز ای‌نماد بگیرید و شرایطی برای تعویض و مرجوع محصولات داشته باشید.
دیدگاه جهانی و دید بلند جک‌ما
کسب‌وکارهایی مثل علی بابا وقتی در سطح جهانی رشد می‌کنند، با یک چالش جدی روبه‌رو هستند: تفاوت فرهنگ‌ها. جک‌ما برای حل‌کردن این چالش راهکار جالبی به ذهنش رسید. او از هر کشوری که به بازار علی بابا اضافه می‌شد، نیروی از همان کشور استخدام می‌کرد. با این کار علی بابا می‌توانست مشتریان خود را در بازارهای محلی بهتر بشناسد و محصولات و خدمات خود را متناسب با فرهنگ و نیازهای آن‌ها ارائه کند.
علاوه بر این، جک ما سعی می‌کرد در مورد فرهنگ کشورهای مختلف که مشتری علی بابا بودند، بیشتر بداند. این موضوع هم به او کمک کرد ارتباط قوی‌تری با شریکان و مشتریان خود برقرار کند.
تمرکز روی مسئولیت‌های اجتماعی؛ دلیل محبوبیت علی بابا
جک‌ما از آن دسته کارآفرینانی است که فقط به فکر درآمد شرکت خود نیست. او این باور را دارد که کسب و کارها در قبال جامعه مسئول هستند و باید تاثیر مثبتی بر جهان بگذارند. برای همین علی بابا چند طرح بزرگ برای حفظ محیط‌زیست، کاهش فقر و بورسیه تحصیلی دانش‌آموزان محروم و غیره اجرا کرده است. این مسئولیت اجتماعی علی بابا را محبوب‌تر کرد و ارزش برند آن را چندین برابر.
و در آخر پشتکار؛ اصلی‌ترین راز موفقیت جک‌ما
جک‌ما نابغه نبود؛ در عوض پشتکار بسیار زیادی داشت. او اعتقاد دارد که شکست متضاد موفقیت نیست و بخشی از آن است. همان‌طور که خواندید، در زندگی خود با شکست‌های مختلفی روبه‌رو شد؛ اما هرگز دلسرد نشد. در عوض، از هر شکستی به عنوان یک فرصت برای یادگیری و رشد استفاده کرد.
علی بابا و نکات طلایی برای کسب‌وکارهای آنلاین
داستان کسب و کار علی بابا پر از نکاتی است که باعث موفقیت آن شده‌اند. از شکار فرصت‌های جدید گرفته تا پشتکار، نوآوری و جلب رضایت مشتری. به نظر می‌رسد این شرکت هم‌چنان به نوآوری و رشد خود ادامه می‌دهد و آینده روشن‌تری هم در انتظارش هست.
نظر شما در مورد داستان کسب و کارهای موفق مثل علی بابا چیست؟ آیا شما هم تجربه‌ای در راه‌اندازی کسب و کار خود دارید؟ نظرات و تجربیات خود را برای ما بنویسید.
اگر هنوز برای راه‌اندازی کسب و کار آنلاین خود دست به کار نشده‌اید، حتما نگاهی به شاپفا بیندازید. فروشگاه ساز شاپفا به شما کمک می‌کند تا خیلی راحت سایت خود را به صورت کاملا حرفه‌ای طراحی کنید و وارد دنیای طلایی تجارت الکترونیک شوید. برای این که درباره شاپفا و امکانات فوق‌العاده آن بیشتر بدانید، کافی است با ما تماس بگیرید.
